Tag: Contracten

About Contracten

Subscribe Feeds

Apple: “onze garantie is beter dan die van de EU”

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 40 reacties

Apple heeft op zijn site een vergelijking gepubliceerd van de wettelijk vastgestelde garantievoorwaarden van de Europese Unie met die van zichzelf, las ik bij Webwereld. Verbazingwekkend genoeg komt Applecare er beter uit dan de wettelijke regels.

Eigenlijk zou dat helemaal niet gek moeten zijn, want de wettelijke garantieregels (“conformiteitsregels”) zijn de ondergrens waar je sowieso aan moet voldoen. Het is dus eigenlijk niet mogelijk dat iemands zelf gegeven garantie minder is dan de Europese wettelijke regels. Ja, u mag nu smalend gaan lachen want ik weet ook wel hoe dat in de praktijk werkt. Niet voor niets dreigde onder meer de Consumentenbond met een rechtszaak over het garantiebeleid van het fruitige bedrijf.

Het grote probleem met de discussie over conformiteit versus garantie is dat de insteek van beiden fundamenteel anders is. Bij ‘garantie’ is het uitgangspunt dat de fabrikant of winkel bepaalde beloftes doet (“een jaar lang perfecte werking” of “drie maanden lang vallen de toetsen er niet uit”) en dat je als consument gratis reparatie of vervanging krijgt binnen die beloftes. Dat is op zich duidelijk – maar heeft het nadeel dat wat er niet gezegd is, dus op je eigen risico is.

Bij ‘conformiteit’ is het uitgangspunt dat het ding moet doen wat je ervan mag verwachten. Ongeacht wat er gezegd is, of nou ja ongeveer want zo’n mededeling kán je verwachting beïnvloeden (“tweedehandsje, rijdt niet al te best”). Op zich lijkt dat op garantie, alleen is er één belangrijk verschil: conformiteit gaat over het product zoals geleverd, en gewone slijtage en achteruitgang valt erbuiten.

Bij garantie kan ook gewone slijtage gedekt zijn. Zo heb ik al járen tot volle tevredenheid een tas van Victorinox. Sinds kort helemaal tot volle tevredenheid want de hengsels waren uitgesleten omdat ik er altijd 20 kilo spul in prop, maar dat was geen enkel probleem en ik kreeg gewoon gratis een nieuwe. Levenslange garantie meneertje.

Verder is het bij conformiteit zo dat de consument moet bewijzen dat er een probleem is en dat dit niet is conform de verwachtingen. Dat valt niet mee, zeker niet bij subtiele slijtage-achtige bugs. Na hoe veel tijd is het normaal dat een batterij op 80% capaciteit zit? Mag je verminderde helderheid verwachten bij een LCD-scherm of afgesleten tekentjes op je toetsenbord? Bij garantie speelt dat niet: iedere afwijking van het gegarandeerde is automatisch reden voor gratis herstel (of vervanging). En de garantiegever moet bewijzen dat iets niet onder de garantie valt.

Apple gaat wél wat erg makkelijk door de bocht met hun juridische informatie-tekst:

Dekking van reparatie of vervanging m.b.t. – Aanwezige gebreken bij levering aan de klant

Dit klopt naar de juridische letter, want een gebrek moet in het product zitten bij levering om een conformiteitsprobleem op te leveren. Maar het riekt wel wat onfris want de suggestie is natuurlijk dat je bij levering moet nagaan welke gebreken er zijn, omdat je anders buiten de wettelijke dekking valt. En dat is absoluut niet zo.

Voorbeeld: ik koop een Macbook en na een jaar valt het scherm steeds uit als ik het beweeg. Dit blijkt te herleiden tot een niet adequaat geplaatst stekkertje. Dat is dus een conformiteitsgebrek, want ik mag verwachten dat laptopschermaansluitstekkertjes gewoon stevig vastzitten en niet losschieten door open en dicht doen van het scherm. Dat gebrek is “aanwezig bij levering”, inderdaad, maar ik denk dat de meeste mensen zullen zeggen dat dit gebrek pas na een jaar “opdook”. En wie dan deze chart erbij pakt, zal concluderen dat dit dus buiten de wettelijke garantie valt.

Of ben ik nu te cynisch?

Update (12:15) bij Webwereld meldt de Bond dat Apple een stap heeft gemaakt maar er nog lang niet is. “De Nederlandse wet biedt consumenten meer bescherming dan het Europese wettelijk minimum van twee jaar. Die informatie is weggestopt in een voetnoot”, aldus directeur Bart Combée. De Consumentenbond is niet van plan haar eis (en gedreig met rechtszaak) in te trekken.

Update (11 april) in Italië is Apple in hoger beroep veroordeeld voor het niet naleven van de Europese garantieregels. Het bedrijf moet alsnog 900.000 euro boete betalen omdat het klanten niet voorlicht over de wettelijke garantietermijn die in Europa geldt.

Arnoud

Ziggo wil wifi uitrollen via modems van klanten, mag dat?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 89 reacties

ziggo-modem-wifi.jpgZiggo wil niet langer telecomprovider worden met een eigen mobiele netwerk, maar wifi-routers van klanten openstellen en aanvullend gebruikmaken van Vodafones netwerk, las ik bij Tweakers. De prospectus van het bedrijf vermeldt hier namelijk over:

Wij werken aan een dienst om bellen, breedband internet en videoservices aan te bieden, die gebruikmaakt van onze eigen infrastructuur in en rond huizen, kantoren en publieke hotspots, aangevuld met toegang tot het netwerk van een andere provider op andere locaties in Nederland.

Maar hela. Een beetje langsfietsende Ziggo-hipsters via mijn internet online laten gaan, mag dat wel?

Die vraag is juridisch lastiger dan je denkt. Het concept is zo nieuw dat er helemaal niets aan relevante wetgeving over is, eigenlijk. Zo ongeveer het enige dat in de buurt komt, is dat je als Ziggo-klant mag opzeggen op het moment dat men dit wil invoeren. Het is immers een nadelige contractswijziging, want het kost je ineens geld (stroom) en volgens de Telecommunicatiewet mag je in dat geval je contract annuleren.

Zolang de twee netwerken goed gescheiden zijn, en je eigen performance niet keldert wanneer men buiten een downloadfeestje houdt, zou er technisch niet echt een probleem moeten zijn. Ook juridisch niet: Ziggo doet namelijk niets met jouw netwerk maar alleen met háár modem, dat je immers in bruikleen kreeg:

Het Internetmodem wordt door Ziggo aan de Klant in bruikleen gegeven en blijft eigendom van Ziggo. De bruikleen eindigt van rechtswege bij het einde van het Abonnement Ziggo Internet.

Natuurlijk word jij niet aansprakelijk voor hetgeen die langsfietsende Ziggohipsters allemaal doen via dat modem. En ik mag hopen dat Ziggo zo slim is om een apart IP-adres uit te delen, zodat ook het KLPD dat doorheeft wanneer die fietsers rare dingen uithalen en men deze strafrechtelijk wil aanspreken.

Dus ja, dat mag. Het geeft me wel een onbehaaglijk gevoel, maar aan de andere kant vind ik het zelf best wel handig als ik overal wifi zou hebben in plaats van te hobbelen op 3G.

Hoewel ik me wel afvraag of het echt gaat werken in een woonwijk: die hipsters mogen niet in de voortuin gaan staan omdat ze dan een streepje extra krijgen op hun iPad 3. En op de stoep staan is ook zo wat. Bovendien: meestal loop je op straat omdat je ergens heen moet, en dan ga je niet stilstaan bij een huis tot je download klaar is. Maar handover tussen wifinetwerken is technisch niet mogelijk. Dus wat is dan precies de use case die Ziggo voor ogen heeft?

Arnoud

Wie zijn Transformer Prime unlockt, verliest zijn garantie?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 26 reacties

phone-rooten.jpgIntrigerend: Asus brengt een ontgrendeltool uit voor de Transformer Prime, zodat je de bootloader kunt passeren en custom roms kunt installeren. Maar: “De fabrikant waarschuwt er wel voor dat met het ontgrendelen van de beveiligde bootloader de garantie verloren gaat.”, meldt Tweakers. Kunnen ze dat maken?

Van een product zoals een tablet mag je verwachten dat het normaal werkt, conform de Europese en Nederlandse conformiteitsregels. Deze gelden altijd, ongeacht of de fabrikant nu garantie geeft of niet. Regels over garantie zijn dus leuk, maar zelden echt relevant. Soms zijn ze zelfs tegen de wet: een winkel die na een jaar weigert fabricagefouten te herstellen “omdat de garantie is verlopen”, handelt in strijd met het Burgerlijk Wetboek.

Het ‘rooten’ van een telefoon is natuurlijk al een tijdje mogelijk, maar dat waren altijd tools of trucs van derden die niet door de winkel of fabrikant zelf goedgekeurd waren. En wie zelf gaat zitten hacken aan zijn telefoon (of tablet), kan achteraf moeilijk nog aanspraak maken op een product conform de verwachtingen. Abnormaal gebruik (zoals dat juridisch heet) kan niet leiden tot conformiteitsclaims. Schade die daar het gevolg van is, is dus voor je eigen rekening.

Alleen: hier is het de fabrikant zelf die de optie geeft om een beveiliging te verwijderen. Dat maakt de situatie wezenlijk anders, want wanneer een fabrikant je een middel geeft om iets te doen, kan dat iets onmogelijk nog “abnormaal” zijn. Natuurlijk mag de fabrikant daarbij waarschuwen dat er dingen stuk kunnen gaan (zo wordt al je data gewist bij installatie, en kun je het unlocken niet ongedaan maken), en kan de functionaliteit veranderen, maar de conformiteitsregels blijven net zo hard gelden.

Asus kan dan wel zeggen:

[Y]ou acknowledge and assume complete risk to the quality and performance of this App, … the Revised Product will no longer be covered under the warranty of the Original Product

maar dat kan hooguit betekenen dat een vrijwillig gegeven fabrieksgarantie komt te vervallen. Dat mag, want een fabriek hoeft geen garantie te geven op zijn producten. En belangrijker: het is de winkel die aansprakelijk is voor conformiteitsclaims, dus je kunt ook met een geroote Transformer Prime terug naar de winkel als er een fabricagefout opduikt. De winkel moet dat gewoon gratis herstellen of je een nieuw product geven.

En ja, dat geldt ook als de fabricagefout zich niet voordoet met de originele ROM maar wél met de geroote ROM. Het zou pas anders worden als de fout zich alleen voordoet met door de gebruiker zelf toegevoegde code, bijvoorbeeld code die de hardware zó hard misbruikt dat er dingen overbelast raken (al weet ik niet of dat kan). Want of je nou via een door de fabrikant gegeven optie gaat prutsen en dan iets stuk maakt, of dat je zelf een gaatje maakt en daarin prutst, het blijft jouw gepruts waar de schade door komt.

Ik zit nu te zoeken wat voor problemen het op kan leveren dat je tablet geroot is. Ok, al je data wordt gewist maar dat lijkt me niet onoverkomelijk. Je krijgt geen updates meer, dat is wat dubieus maar een product hoeft niet verplicht van updates te worden voorzien. Maar wat nog meer? Doet de Android Market het niet meer? Slaan applicaties op hol? Ontploft de batterij?

Arnoud<br/> Foto: Cosmin Coman, 2-soft.com.

Voorwaarden Pathé Unlimited onredelijk bezwarend

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 37 reacties

pathe-unlimited.jpgEen lezer met een Pathé Unlimited kaart besloot de voorwaarden eens te lezen. Nu de Wet Van Dam al een tijdje van kracht is, was hij benieuwd hoe de bioscoopketen daarmee om zou gaan. Volgens deze wet mag je elk abonnement na de eerste periode per maand opzeggen, als het stilzwijgend verlengd wordt na die eerste periode. Dat geldt voor het sportschoolabonnement net zo goed als voor de Unlimited-kaart waarmee je onbeperkt tegen een laag bedrag naar de film mag.

Het begint goed:

3.1 Het Abonnement wordt aangegaan voor een periode van minimaal 4 volledige kalendermaanden, behoudens het bepaalde in artikel 4.3 t/m 4.5.
3.2 Na bovenstaande periode kan het Abonnement worden opgezegd conform de artikelen 4.1 en 4.2.

Ok, duidelijk. Vier maanden of langer, en wie niet opzegt binnen die vier maanden krijgt een stilzwijgend verlengd contract. We gaan snel door naar artikel 4.1:

4.1 Een Abonnement kan worden opgezegd met inachtneming van de minimale abonnementsperiode van 4 volledige kalendermaanden en een opzeg termijn van minimaal één volledige kalender maand, waarbij geldt dat het abonnement afloopt op de laatste dag van de volgende kalendermaand. Als het Abonnement dus bijvoorbeeld ingaat op 15 januari en Abonnee zegt schriftelijk op op 19 april, dan loopt het abonnement af op 31 mei. Indien de Abonnee schriftelijk op 19 mei opzegt, loopt het Abonnement af op 30 juni.

En dát klopt dus niet. Volgens de Wet Van Dam gaat de opzeggingstermijn van één maand lopen op de dag van opzegging. Je bent dus de maand erop, op de dag met hetzelfde nummer, van het contract af. De wet (art. 6:236 sub j BW) zegt immers “te allen tijde op te zeggen met een opzegtermijn van ten hoogste een maand”. En wie op 19 mei opzegt, is op 30 juni méér dan een maand later nog gebonden aan het Abonnement. Ook staat er dat onredelijk is “dat de wederpartij verplicht de verklaring tot opzegging van een [stilzwijgend verlengd contract] te laten plaatsvinden op een bepaald moment”

Dit klopt ook niet:

4.2 Opzeggen kan alléén door: een volledig ingevuld opzegformulier te e-mailen naar unlimited@pathe.nl of per post te verzenden naar Antwoordnummer 6032, 5902 VB, Venlo. Opzegformulieren zijn te downloaden via www.pathe.nl/ unlimited of aan te vragen via de klantenservice (zie Artikel 9).

De wet verbiedt namelijk het blokkeren van een specifiek kanaal voor opzegging, als dat kanaal gebruikt is om het contract aan te gaan. Een Unlimited-kaart krijg je aan de balie en hierboven wordt het opzeggen aan de balie verboden.

Nóg gekker is deze:

3.3 Indien een Abonnement is opgezegd conform artikel 4.1/ 4.2 en de voormalig Abonnee wil binnen 2 jaar na het einde van het Abonnement een nieuw Abonnement afsluiten, geldt dat het Abonnement wordt aangegaan voor minimaal 4 volledige kalender maanden en is naast de maandelijkse abonnementsprijs een éénmalig bedrag van ” 35,- aan administratiekosten verschuldigd welke direct aan de kassa dient te worden voldaan.

Deze creatieve truc heb ik nog niet eerder gezien. De bedoeling is natuurlijk om mensen niet al te makkelijk te laten beslissen hun Unlimited-kaart op te zeggen. Want op grond van de Wet Van Dam kan dat (na de verlenging) op elk moment, en je kunt dus bij een wat langere zomervakantie even drie maanden kaartloos op reis en daarna snel een nieuwe aanvragen. Maar dát is niet de bedoeling natuurlijk, dus dan kost het je ” 35.

Hoewel dit niet letterlijk in de wet verboden is, lijkt het me 90% zeker dat een rechter deze “administratiekosten”, beter gezegd de opzegboete, zal vernietigen als zijnde onredelijk bezwarend.

Wie heeft er nog meer leuke abonnementen waarbij gekke anti-opzegbepalingen in staan?

Arnoud

Met een domeinnaam in verzuim

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 7 reacties

learn-to-fly-verzuim.jpgVoor opzeggen van een opdracht moet de opdrachtnemer in verzuim zijn. Dat kan op twee manieren: allereerst door hem formeel in gebreke te stellen (met een redelijke uiterste termijn waarbinnen het af moet zijn), en ten tweede doordat hij een “fatale termijn” oftewel een harde deadline overschreden heeft. Wanneer is daar sprake van in een IT-project? Een recent arrest laat zien hoe moeilijk dit te bepalen is.

Vliegschool AIS wilde een website, gekoppeld aan de domeinnaam aisflightacademy.nl. Na enige tijd ging een voorlopige site online op die domeinnaam. Maar de opdrachtgever zag nog een aantal punten, en trok aan de bel: afgesproken was dat begin januari opgeleverd zou worden, en ook na enige vertraging was de site er nog niet.

De vliegschool meldde daarop, kort gezegd, “laat maar, gooi die site weg en geef me de domeinnaam dan doe ik het zelf wel”. Een logische reactie die ik wel vaker zie bij opdrachtgevers. Alleen: mág dat wel? Nou, niet zomaar. Je kunt een opdrachtnemer niet zomaar wegsturen, ook niet als hij trager levert of als er continu gedoe is met wat hij oplevert.

In deze zaak stelde de vliegschool dat een fatale termijn was afgesproken, maar het Hof accepteert dat niet. Er was namelijk alleen gesproken van “de eerste week van januari”. Dat is niet echt specifiek en hard, en bovendien was nergens gezegd wat er zou gebeuren als dat niet werd gehaald. Oftewel, die datum was niet meer dan een richttermijn, een “zou leuk zijn als je dan wat had”. Want zo gaat dat altijd in de IT, dus dat moet je weten bij een IT opdracht. Zet er dus expliciet bij “het moet en het zal 9 januari af anders mag opdrachtgever de opdracht annuleren zonder kosten” als dat is wat je bedoelt. (En dan gaat je IT-er natuurlijk piepen dat dat onhaalbaar is, maar dan heb je het issue op tafel.)

De vliegschool mocht dus niet annuleren, en zit daarmee gewoon vast aan de factuur. Belangrijker: hij kan de domeinnaam (nog) niet opeisen, want die zou hij pas krijgen na betaling. Immers:

het is gebruikelijk dat de bouwer van een website de domeinnaam op zijn naam registreert en na afronding van de opdracht en betaling daarvoor overdraagt aan de opdrachtgever.
aldus het Hof. Nou heb ik daar enige twijfels bij in zijn algemeenheid maar ik kan niet ontkennen dat het voorkomt, zeker niet bij “full service” bureaus.

Daarbij bleek dat de IT-er ook aisflightacademy.nl, ais-flightacademy.nl en aisflightacademy.com had geregistreerd terwijl dat niet in de offerte stond. Moesten ook die (na betaling) worden afgestaan? Ja, zegt AIS, want er was in latere mail gezegd “De dingen die we aan moeten schaffen zijn $domeinnamen”, en “we” sloeg op ons. Dus kom maar op met die domeinnamen.

Eh, nee, zegt het Hof. Een contract is niet alléén maar de lettertjes op papier (of in de mail) maar ook hoe die lettertjes bedoeld waren en hoe je dat op mocht vatten als wederpartij. Zeker nu er óók een mail was met daarin “Wij hebben de volgende domeinen voor jullie aangevraagd”, waarbij je je kunt afvragen of dat betekent “Deze domeinnamen moeten op jullie naam komen” of “Deze gaan wij voor jullie beheren, fijn he”.

Omdat AIS nog niet op die laatste mail had kunnen reageren, krijgt ze daar nog een periode voor. Ik ben heel benieuwd naar het eindvonnis.

Het laat maar weer eens zien hoe belangrijk het is om duidelijk uit te schrijven wat de bedoeling is van je contract en wat je allemaal wel en niet wilt dat er gebeurt. Anders gaat het fout, en dan ben je dus van 2008 tot 2012 aan het procederen.

Arnoud

Welke vereniging houdt zich ondertussen aan de Wet Van Dam?

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 24 reacties

vereniging-en-stichting.jpgOp grond van de Wet Van Dam is het sinds 1 december mogelijk geworden om stilzwijgend verlengde contracten per maand op te zeggen. Maar kennelijk hadden de verenigingen een stevige lobby: voor hen geldt dit niet. Het lidmaatschap van een vereniging mag nog steeds met langere periode verlengd worden, want als de leden dat niet leuk vinden dan kunnen ze via een ALV de statuten hierop aanpassen. Ja, vond ik ook wat gezocht, maar goed.

Wél is er als een soort van goedmakertje opgenomen dat verenigingen de opzegregeling “opvallend vermeld” moeten hebben (art. 2:35 BW) op de homepage van hun website, en op bladzijde 1, 2 of 3 van het ledenblad.

Een meelezende secretaris van een vereniging worstelde met hoe zo’n opvallende vermelding eruit zou moeten zien en ging op inspiratietocht bij diverse verenigingen. Maar wat schetste zijn verbazing toen hij geen enkele vereniging vond die op de homepage ook maar iets vermeldt over “de voor opzegging van het lidmaatschap noodzakelijke informatie”. Toen ging ik zelf even zoeken, maar inderdaad, vrijwel niemand die het doet. Kijkt u even mee?

De enige positieve uitzondering die ik kon vinden is de ANWB, waar in de “Snel naar” tag cloud onderaan “opzeggen” staat.

Van welke verenigingen zijn jullie lid? En staat daar wél op de homepage hoe je mag opzeggen?

Wie er meer dan tien vindt die wél op de homepage hebben staan hoe het moet, krijgt een gratis exemplaar van De wet op internet, editie 2010 of ander boek van ons naar keuze!

Arnoud

Dell doet een solid state OTTO

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 104 reacties

dell-prijs-besparing.pngGaan we weer een keer: nu is het Dell dat een hele strakke aanbieding doet en vervolgens annuleert omdat de prijs een fout lijkt te zijn geweest. Bij Tweakers hadden ze een aanbieding bij Dell ontdekt voor een XPS laptop met twee 512 GB SSD schijven voor 1099 totaal. Dat is wel héél mooi; die schijven op zich kosten al zo’n 1000 euro. De draad begint dan ook met “zal wel een foutje zijn” maar Dell verwerkt de bestellingen gewoon – en bevestigt desgevraagd dat de prijzen echt kloppen.

We stoffen het OTTO-arrest maar weer eens af. Bij prijsfouten, zeker naar consumenten, is de winkel verplicht te leveren tenzij de fout zo evident is dat je daar niet op mocht vertrouwen. Disclaimers en voorbehouden in de voorwaarden zijn irrelevant. Als de prijs ongeloofwaardig is, dan moet je navraag doen. In de OTTO-zaak was dat niet gebeurd, en daar ging men dus op onderuit.

Een beetje Tweaker weet dat het eigenlijk niet kan, 1000 euro aan SSD opslag als de laptop 1099 euro kost. Maar een échte Tweaker weet ook wel een verklaring waarom het wél kan: men kocht dit net wat oudere type groot in, en moet nu van de voorraad af.

En er stond wél bij dat het een speciale aanbieding was:

dell-speciale-aanbieding.png

Maar goed, dat kan een geautomatiseerde feature van de site zijn: is de prijs X eurolager dan de normale prijs, zet dan het plaatje “speciale aanbieding” erbij.

Kortom, navraag doen dus. En dan krijg je dus dit te horen:

dell-chat-bevestiging.png

En ja ik geloof onmiddellijk dat deze helpdeskdrone ook alleen maar op de site keek en niet zelf nadacht of navraag deed. Maar dát is echt het probleem van Dell. Je mag verwachten dat een helpdeskmedewerker bevoegd is om namens het bedrijf dingen te bevestigen of te ontkennen over producten bestellingen. (Niet natuurlijk als het een chatscript was.) Dus als die medewerker zegt “ja dat klopt wat op de site staat” dan heb je de verplichte navraag gedaan en mag je afgaan op de mededeling van de medewerker.

Een tijd geleden hadden we ook zoiets met Nokia, dat een aanbieding deed die ze niet wilden leveren. Ook daar werd bevestigd dat de site klopte, en ook daar werden de bestellingen vervolgens geannuleerd met “foutje, bedankt”. En ook toen wilden mensen graag naar de rechter om hun gelijk te halen. Alleen ging dat toen (zoals eigenlijk elke keer) als een nachtkaars uit.

Voor 1099 euro lijkt het me toch wel de moeite waard om eens een OTTO II arrest te gaan halen. Dus nogmaals, en nu écht: wie wil er naar de rechter, en welke jurist helpt (net als ik) mee met de dagvaarding en dergelijke?

Arnoud

Ben ik nu eigenaar van mijn Steam-spellen?

Geplaatst op in Ondernemingsvrijheid, 19 reacties

steam-gift.pngEen lezer vroeg me:

Vorige week bepaalde de Hoge Raad dat virtuele goederen te stelen zijn. Het argument was dat virtuele goederen zijn gemáákt om te worden verplaatst en weggegeven. Voor software gold dat niet, schreef je, omdat die onbeperkt te kopiëren zijn. Maar hoe zit het dan bij spellen die je via Steam afneemt? Die kun je niet kopiëren maar wel verkrijgen (tegen geld) of weggeven. En bij weggeven ben je ze zelf kwijt.

Vorige week bevestigde de Hoge Raad de veroordeling van twee jongens in een strafzaak over diefstal met geweld. Ze hadden een ander met het mes op de keel gedwongen virtuele goederen aan hen af te staan, en dat was inderdaad “diefstal” omdat die virtuele goederen “voor menselijke beheersing vatbare objecten” zijn. Hoewel het feitelijk ging om computergegevens, en computergegevens alleen maar te kopiëren zijn, was hier toch sprake van wegnemen – en wel omdat de site zo gebouwd was dat je alleen maar kon weggeven.

Spellen bij Steam verkrijg je ook op die manier. Na betaling verschijnen ze in je account, en je kunt ze niet kopiëren of verspreiden behalve op de manieren die Valve (het bedrijf achter Steam) heeft ingebouwd. Gifting is er daar ééntje van. Je kunt een spel kopen en weggeven aan een ander. Het idee is natuurlijk dat je dat vrijwillig doet, maar als iemand met een mes achter je staat en je dwingt die actie uit te voeren, dan heb je vrijwel exact dezelfde feiten als in dat arrest. Dus ja, games in Steam zijn “goederen” die kunnen worden gestolen.

Je kunt echter niet automatisch spreken van “eigendom” in de zin van het Burgerlijk Wetboek op grond van dit arrest. Het strafrecht heeft zijn eigen woordenboek, en het feit dat dat woordenboek een virtueel object een “goed” noemt betekent nog niet dat óók het woordenboek in het civiele recht dit zo bepaalt. Hoewel in de praktijk nu alle juristen dit wél zo gaan opvatten (het is immers ook best wel logisch om die terminologie te syncen) dus het zou me niets verbazen als over tien jaar virtuele objecten gewoon zaken zijn die je in eigendom krijgt.

En dan wordt het pas echt leuk, want bedrijven als Steam menen dat jij helemaal geen spellen ‘koopt’ in de zin van het wetboek. Je verkrijgt een gebruiksrecht, meer niet. En dat is opzegbaar wanneer de regels dat bepalen. Maar dát kan helemaal niet meer zomaar wanneer je gaat spreken van “eigendom” en “koop”. Als ik een spel koop, is het van mij. Dat het bij Valve opgeslagen ligt, is leuk, maar geeft hen niet het recht zomaar de eigendom terug te eisen.

Valve kan natuurlijk gaan spreken van huur, net zoals je spelletjes kon huren bij de videotheek. Maar ook huren is wettelijk geregeld, en triggert dus allerlei bepalingen die niet noodzakelijkerwijs prettig zijn voor de verhuurder, maar die van dwingend recht zijn en dus niet in de licentie mogen worden beperkt.

Bij Cordemeyer Slager analyseerden ze al eens wat ‘huur’ betekent voor Software-as-a-Service (wat Steam natuurlijk gewoon is). Zo is de verhuurder op verlangen van de huurder verplicht gebreken te verhelpen, tenzij dit onmogelijk is of uitgaven vereist die redelijkerwijs niet van de verhuurder kunnen worden verlangd. Oftewel, onderhoud zit bij de prijs inbegrepen. En je mag een korting op de huurprijs bedingen in het geval van vermindering van het huurgenot als gevolg van een gebrek in het gehuurde, oftewel bij bugs die het spelgenot bederven.

Dat lijkt me een héle leuke ticket voor de helpdesk van Valve.

Dezelfde analyse kun je denk ik loslaten op je muziekcollectie in iTunes, hoewel je daar de muziek op meerdere computers kunt zetten en er dus niet automatisch sprake is van “verplaatsen”. Netflix of Spotify is denk ik een iets beter voorbeeld, ook daar is sprake van 1-op-1 verkrijgen of verplaatsen. Dus ja, dit wordt nog intrigerend. Wie gaat er op promoveren?

Arnoud

Ik ben verbannen van het forum en dat is oneerlijk!

Geplaatst op in Uitingsvrijheid, 34 reacties

Zeer, zeer regelmatig krijg ik mails met als strekking “ik ben verbannen op een forum en dat vind ik onterecht”, met vervolgens een hele trits redenen waarom dat onterecht zou zijn. Men had bijvoorbeeld niet gezegd waarom, of niet de eigen huisregels goed gelezen, of de beheerder had wel iets gemeld maar wil niet in discussie over de feitelijke onjuistheden. Of hij trekt niet één lijn, zijn vriendjes mogen wel blijven maar de kritische forummer wordt eruit geschopt.

Een site-eigenaar stelt zijn eigen regels en daarbij mag hij arbitrair kiezen hoe redelijk of fair of makkelijk hij wil gaan werken. Als hij meldt mensen te bannen als ze hem tegenspreken of gewoon vervelend zijn naar zijn oordeel, dan mag dat. En daar heb je je maar bij neer te leggen als deelnemer.

Wél vind ik dat als je huisregels stelt, je als site-eigenaar daar ook naar moet leven. Als je zegt vrije discussie toe te staan en je verwijdert iedereen die je tegenspreekt, dan schend je je eigen regels en dat vind ik niet zomaar kunnen. Huisregels zijn deel van een contract tussen jou en je deelnemers, en dus ook bindend voor jou.

Ik zet daar wel tegenover dat ik veel klagers zie die ik moeilijk serieus kan nemen. Als ik tussen de regels door het gevoel krijg “wat ben jij een trol geweest” of “jamaar dit is gewoon spammen”, dan houdt het voor mij al heel snel op met de juridische analyse. Onredelijk overlastgevend gedrag is eigenlijk altijd wel een reden voor uitsluiting. En op het moment dat mensen beginnen over hun recht op vrije meningsuiting of “leven we nou in Nederland of Noord-Korea” dan ben ik er meteen klaar mee. Nee, je hebt geen recht je mening te uiten op andermans blog op forum.

En dáár weer tegenover staan de forumeigenaren die zich absoluut onredelijk gedragen, van dag tot dag andere regels hanteren, privéberichten lezen of zelfs aanpassen, modder over leden online zetten en zo de sfeer in hun eigen forum verpesten. Ja, dat is buitengewoon frustrerend en ik kan me voorstellen dat je dan kokend in de mail hangt naar een jurist om aan dat onrecht een einde te maken. Maar ja, als zo iemand tegen jou als lid onredelijk is waarom zou ik als buitenstaander dan wél wat kunnen bereiken?

Arnoud

“Met iBooks gemaakte boeken mogen niet bij de concurrent verkocht worden”

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 24 reacties

ibooks-only-store.pngHet zal Apple eens een keer niet zijn: wie e-boeken wil maken en verkopen op hun iBooks platform, moet beloven dat boek dan ook alléén via iBooks te verkopen. Gratis weggeven mag bij hoge uitzondering wel op meerdere platforms. Eh, wat?

Inderdaad, in de licentie op iBooks Author staat:

As a condition of this License and provided you are in compliance with its terms, your Work may be distributed as follows:
(i) if your Work is provided for free (at no charge), you may distribute the Work by any available means;
(ii) if your Work is provided for a fee (including as part of any subscription-based product or service), you may only distribute the Work through Apple …

en dat kun je maar op één manier lezen: wie geld vraagt voor het met iBooks Author gemaakte werk, mag het alleen verspreiden via Apple. En dan moet je een aparte overeenkomst sluiten waarbij Apple een deel van dat geld krijgt.

Kan dat? Ja, in theorie wel. Zowel in Nederland als in de VS bestaat contractsvrijheid; je mag afspreken wat je wilt, ook als dat normaal gesproken gek, ongebruikelijk of onredelijk is. Zeker als het gaat om zakelijke contracten. Je bent er zelf bij, en als jij al je rechten wil opgeven voor 1 euro of de ander complete exclusiviteit wilt geven en 90% van de inkomsten, tsja dan moet je dat zelf weten.

De blogger die dit signaleerde, reageert met “I didn’t agree to it.” Hij installeerde immers alleen maar de software, en had nergens een handtekening gezet. Maar dát is geen argument. Ook mondelinge of via een installatie-met-“I agree”-klik gesloten overeenkomsten zijn in principe rechtsgeldig. Wel zal Apple moeten bewijzen dat die overeenkomst gesloten is, en dat zal hier nog lastig worden, want deze app wordt geïnstalleerd zonder dat je de licentietekst moet lezen en accorderen.

Ook haalt hij het argument “contract of adhesion” aan. Dat is een Amerikaansrechtelijke constructie die neerkomt op “contracten zijn niet rechtsgeldig als een partij met machtspositie ze opdringt én er hele rare dingen in staan”. Bij ons bestaat dat niet. Wel hebben we de regels voor algemene voorwaarden die niet onredelijk bezwarend mogen zijn (ook niet bij bedrijven als wederpartij), maar gek is niet automatisch onredelijk bezwarend.

Hier zou je het argument moeten voeren dat die distributievoorwaarde onredelijk bezwarend is, en wel omdat Apple misbruik maakt van haar machtspositie als controleur van apps op de iPad om zo concurrerende platforms op oneerlijke wijze kapot te concurreren. Daar valt wat voor te zeggen maar een uitgemaakte zaak is het niet. Belangrijk lijkt me de vraag of er alternatieve iPadboekmaaksoftware is. Als die er is, dan kun je moeilijker van misbruik van macht spreken. Weet iemand of zulke software er is?

Verder lees ik veel misbaar langs de lijn “mag een EULA wat zeggen over wat je met de software maakt”, maar juridisch gezien is dat geen discussie. Een EULA is normaal gewoon rechtsgeldig, en als daarin staat “op wat u maakt met onze software gelden regel X en Y” dan heb je je daaraan te houden. Dat het zeer ongebruikelijk is, of moreel verwerpelijk, ben ik onmiddellijk met hem eens maar dat zijn juridisch geen (sterke) argumenten. Een boycot of vergelijkbaar protest lijkt me de enige reële manier om hier wat aan te doen.

Arnoud