Journalistiek Archives - Pagina 2 van 3

Is embedden van mijn nietcommerciële Youtubevideo een inbreuk op auteursrecht?

Geplaatst op 25 januari 201622 januari 2016 in Intellectuele rechten, 34 reacties

Een lezer vroeg me:

Ik publiceer films op Youtube, maar ik wil niet dat die commercieel worden gebruikt. Dat heb ik ook netjes in de beschrijving staan én middels een tekst aan het begin van de video. Toch embedt een lokale krant mijn films steeds, omdat zij ze nieuws vinden. Ze overtreden dus mijn licentie, wat kan ik doen?

Hier valt denk ik erg weinig tegen te doen. Volgens de hoogste Europese rechter is het geen inbreuk op auteursrechten om te linken naar een foto of film, maar ook niet om deze te embedden.

Omdat het geen inbreuk is om dit te doen, heb je als embedder ook niets te maken met eventuele voorwaarden die de maker van het werk stelt. Voorwaarden zijn immers pas aan de orde als je iets doet dat normaal auteursrechtinbreuk is. Dan heb je een licentie nodig, en dan moet je de licentievoorwaarden nakomen.

Het is dus toegestaan een Youtube-video te embedden, ongeacht wat de plaatser van de film daarvan vindt. Pas als de film werd gedownload en opnieuw gepubliceerd, zou je met je voorwaarden nog iets kunnen doen.

Bij herpublicatie door de pers is trouwens “het is nieuws” een erg zwak argument. Als de beelden zelf het nieuws zijn (unieke beelden van een ontsnapte gorilla, bijvoorbeeld), dan misschien. Maar gewoon willekeurig beeld van een nieuwswaardige gebeurtenis mag niet zomaar geherpubliceerd worden. Een kort fragment met bronvermelding wel, bij wijze van citaat, maar niet de gehele film.

Arnoud

Mijn Facebookcomment staat in de krant, wat kan ik doen?

Geplaatst op 30 september 201527 september 2015 in Uitingsvrijheid, 24 reacties

Een lezer vroeg me:

Op Facebook had ik gereageerd op een lokaal nieuwsbericht over een controversieel onderwerp. Dat was zaterdagavond laat, dus ik ging wat kort door de bocht. Moet kunnen op Facebook toch? Maar nu heeft de lokale krant mijn reactie opgepikt en pontificaal op pagina 3 afgedrukt, met nog een paar andere extreme reacties. Ik sta nu voor gek, maar de journalist zegt dat Facebook openbaar is en ik dus pech heb. Hoe zit dat juridisch?

In principe is een journalist vrij om uit openbare bronnen te citeren wat hem goeddunkt. De afweging of iets nieuwswaardig is (oftewel, in de krant hoort) is een journalistieke, en juridisch is daar dan ook niet meteen wat van te zeggen. Alleen bij bijzondere omstandigheden kan dat anders worden.

In principe mag je ook bij uitingen op sociale netwerken enige privacy verwachten. Zeker waar het gaat om persoonsgegevens, die mogen immers niet zomaar worden verwerkt zonder dringende noodzaak (ook niet door journalisten). Alleen bij bijzondere omstandigheden kan dat anders worden.

(Oh jee, Arnoud doet weer bijdehand.) Waar het op neerkomt, is een afweging tussen de persvrijheid (mogen zeggen of herhalen wat je nieuwswaardig voorkomt) en de privacy (iets kunnen zeggen zonder daarop afgerekend te worden). Hoe belangrijk is het om dit bericht te melden aan je lezers, en hoe veel privacy mochten mensen verwachten die dingen op Facebook zeggen?

Hier is geen binaire formule voor te geven. Doorslaggevend is bijvoorbeeld niet dat de Facebookcomment openbaar was of dat het gaat over een nieuwsbericht. Het is een optelsom van factoren. Hoe openbaar was de comment, hoe belangrijk was de opmerking, hoe relevant is de mening van deze persoon en ga zo maar door. Maar ook zaken als “moeten we deze persoon tegen zichzelf beschermen” wegen mee, iemand die op zaterdagnacht er wat uit floept, zit in een andere positie dan iemand die een ingezonden brief naar de krant stuurt of een weloverwogen reactie blogt.

Mijn gevoel zegt me dat als iemand reageert onder een krantenbericht, hij weinig privacy mag verwachten. Je moet dan weten dat iedereen dit kan lezen, en ook dat de krant je reactie eruit kan lichten voor het opvolgartikel (“wat vinden mensen”). Zou iemand op zijn eigen Facebook reageren, dan zou ik dat een ander verhaal vinden. Daar schrijf je voor je eigen vrienden/volgers, niet voor het publiek. Ook al staat je Facebook open, jij beoogt niet de hele wereld te bereiken dus dan botst overname met jouw privacyverwachting.

Arnoud

Moet GeenStijl het IP-adres van haar reaguurders afgeven?

Geplaatst op 3 juli 20151 juli 2015 in Ondernemingsvrijheid, Regulering, 32 reacties

vordering-geenstijl-126nd-gegevens Een dikke vette vordering/machtiging/bevel van het Arrondissementsparket Amsterdam en een echte officier van justitie. Of GeenStijl even naam, adres, woonplaats alsook historische gegevens en ip-adressen van een drietal reaguurders wil overhandigen. Dat schreef het shockblog eerder deze week. Nee, was de reactie. Maar eh, heb je zo veel te willen dan als er een bevel van de officier ligt met een vordering tot afgifte?

De vordering tot afgifte van gegevens is gebaseerd op artikel 126nd Strafvordering. Bij verdenking van een ernstig misdrijf (zoals gedefinieerd in art. 67 Strafrecht) mag de officier van Justitie gegevens vorderen die van belang zijn voor het onderzoek. Voor een vordering als deze is wel vereist dat de rechter-commissaris toestemming geeft, maar die is er.

De vordering noemt zelf niet wat het strafbare feit zou zijn. Gezien de aard van de comments zou het kunnen gaan om beweerdelijke groepsbelediging (discriminatie) art. 137c Strafrecht, en dat is een ernstig misdrijf, zo staat in dat artikel 67, als je dat “in vereniging” doet. En er zijn hier drie mensen die gezamenlijk reaguren.

Klaar als een klontje dus, zou je zeggen. En dan kun je wel stoer doen als stijlloos blog, maar afgeven ga je.

Nou, niet per se. Het gaat hier niet om zomaar een vordering aan zomaar iemand die gegevens heeft, maar om een vordering aan een journalistiek medium. Want wat je ook van GS mag vinden, ze zijn journalistiek bezig. En dán mag je niet zomaar gegevens vorderen; journalisten hebben recht op bescherming van hun bronnen. Het beleid van het OM is dan ook

In ieder geval lijkt het toepassen van dwangmiddelen gerechtvaardigd als dat het enige effectieve middel is om een zeer ernstig delict op te helderen. Het moet dan gaan om die misdrijven waarbij het leven, de veiligheid of de gezondheid van personen ernstig is geschaad of in gevaar kan worden gebracht. Daarvan zal in beginsel sprake zijn bij het opsporen van de verdachte van bijvoorbeeld een reeks van ernstige zedenmisdrijven, het traceren van een hoeveelheid explosieven of het inrekenen van een voortvluchtige moordenaar.

en ja dat is juridisch bindend tegen het OM te werpen.

Je kunt je natuurlijk wel afvragen in hoeverre hier sprake is van een journalistiek relevante bron. Het ligt wat anders dan in de Crimesite-zaak waarbij IP-adressen van potentiële getuigen werden gevraagd in verband met een misdrijf dat elders werd gepleegd (een mishandeling op straat). Hier gaat het om informatie over de dader vanwege een uiting die ze op de site zelf hebben gedaan. Het voelt wat gek om in dat verband te spreken van een brón die de journalist wil beschermen.

Arnoud

Kan Sony de media verbieden over gehackte informatie te berichten?

Geplaatst op 23 december 201417 december 2014 in Uitingsvrijheid, 9 reacties

Sony heeft verschillende Amerikaanse media het verzoek gestuurd niet langer verslag te doen van informatie die door de grote hack van het bedrijf openbaar is geworden. Dat meldde Nu.nl vorige week. Het bedrijf (Sony Pictures dan) werd in november gehackt en grote hoeveelheden interne mails werden gekopieerd. Enkele delen van Reddit werden al gesloten na meer juridisch getinte brieven van Sony aan de socialmediasite.

Het is op dit moment niet op zich strafbaar om openbaar geworden vertrouwelijke informatie verder te verspreiden, tenzij je het over de indirecte boeg van bijvoorbeeld het auteursrecht gooit. De meeste interne mails zullen wel een minimum aan creativiteit hebben, en dan kan Sony zich als werkgever op auteursrecht beroepen. Het wetsvoorstel computercriminaliteit III wil apart strafbaar stellen het verspreiden van onrechtmatig verkregen informatie. Auteursrecht is ook de grond waarmee Sony het verzoek bij Reddit voor elkaar kreeg.

Sommige van die gelekte informatie zal nieuwswaardig blijken. Het is een grondrecht – vrijheid van meningsuiting – dat je mag berichten over actuele en nieuwswaardige zaken, en dat grondrecht eindigt niet enkel omdat je een lekkende bron hebt of omdat informatie onrechtmatig gekopieerd is. Er moet dan een belangenafweging plaatsvinden: hoe erg is het dat deze bron dit lekt, en hoe belangrijk is het dat dit feit wordt gemeld?

Daar is geen eenduidig antwoord op. Wat Sony-mensen vinden van Angelina Jolie als acteur, zou voor mij minder nieuwswaardig zijn dan hun aanpak van torrentverspreiding van hun films. Maar voor anderen kan die afweging weer anders uitpakken.

Simpelweg zonder commentaar álle gelekte informatie herpubliceren met een beroep op de vrijheid van meningsuiting zal niet snel opgaan. Dan doe je geen belangenafweging en dan kom je eigenlijk altijd wel in de problemen. Deze discussiehadden we al bij de discussie over Wikileaks gezien, hoewel daar ook meespeelde dat het ging om staatsgeheimen. Maar ik denk dat je sowieso eigenlijk altijd moet zorgen dat je bij zo’n herpublicatie iets van jezelf toevoegt: wat vind je ervan, waarom is het belangrijk. En vooral: doe dat in je eigen woorden, gebruik de gelekte informatie als bron en niet sec als het bericht zelf.

Verder nog een veel lastiger dilemma: volgens diverse bronnen wordt deze informatie gehackt om Sony te chanteren. Doe je dan als media eigenlijk niet mee aan de chantage, door te publiceren uit deze informatie?

Arnoud

Wanneer is een blogger journalist?

Geplaatst op 21 januari 201420 januari 2014 in Uitingsvrijheid, 11 reacties

Bloggers zijn net zo hard beschermd als journalisten onder de wet, las ik bij BoingBoing. Een Amerikaanse hogerberoepsrechtbank bepaalde dat een onderscheid tussen massamedia (“institutional speakers”) en andere meningsuiters onwerkbaar is. Daarmee won de blogger een geschil over smaad. Ik blijf het gek vinden dat zoiets nieuws is. Journlistiek is immers geen beroep maar een handelwijze.

De wet kent geen speciale regels die alleen voor journalisten gelden. Ook een politieperskaart geeft geen speciale rechten – behalve dat je dan afgezette plaatsen mag betreden bij bv. calamiteiten. De vrijheid van meningsuiting is een grondrecht, en dat grondrecht geldt voor alle burgers. De wet kent dan ook geen definitie van journalistiek, maar alleen van de vrijheid van meningsuiting in het algemeen.

De meest expliciete definitie is die van het Europese Hof in het Satamedia-arrest:

[Van journalistiek is sprake] bij de bekendmaking aan het publiek van informatie, meningen of ideeën tot doel hebt, ongeacht het overdrachtsmedium. Deze activiteiten zijn niet voorbehouden aan mediaondernemingen en kunnen een winstoogmerk hebben.

Ook een burger of groep mensen met een website vallen onder deze definitie. Eerder had onze Hoge Raad in het arrest Van Gasteren/Hemelrijk geconstateerd dat:

Inmiddels kan echter (mede) door de opkomst van het internet niet nauwkeurig meer worden omschreven wat in de hier bedoelde zin is te verstaan onder “de pers” omdat daardoor ook voor particulieren de mogelijkheid is ontstaan zich buiten de tot dan toe bestaande media tot een breed publiek te richten.

En het Gerechtshof Arnhem kwam in een zaak over Flitsservice.nl met de conclusie dat de term journalistiek ook geldt “voor degene die op een daarvoor ingerichte en aan het geinteresseerde publiek bekende internetsite berichten, opinies en foto’s plaatst met het doel dat publiek over het desbetreffende onderwerp te informeren”.

Het maakt dus niet uit of je je beroep maakt van journalistiek bezig zijn, of dat je dat voor de lol doet. En ook niet of je dat op gedrukt papier doet dan wel op een blog (of op Twitter). Journalist ben je niet, journalistiek doe je.

Journalistiek doen wil echter niet zeggen dat alles mag. Je moet ook dan rekening houden met de belangen van anderen. Zo kun je iemands privacy schenden of smaad plegen door over een persoon te schrijven. Je kunt strafbare feiten plegen bij je onderzoek (of bij de publicatie daarvan). Daarom vind ik het niet heel verrassend dat een blogger voor smaad aangeklaagd wordt. Het kan zijn dat hij wint of verliest – maar of hij van journalistiek zijn beroep heeft gemaakt, is daarbij irrelevant.

Waarom het dan toch nieuws is, zo’n zaak? Geen idee eigenlijk. Ik vermoed omdat het iets met internet is, waardoor het als nieuwig/verrassend feitje gebracht kan worden. De ondertoon bij zulke berichten is vaak “voor de eerste keer bepaalde de rechter dat”. Wat vaak onzin is. Maar ja.

Arnoud

Klokkenluidersplatform Publeaks gelanceerd, hoe legaal is dat?

Geplaatst op 10 september 201310 september 2013 in Uitingsvrijheid, 32 reacties

Publeaks is een website waarop veilig en anoniem tips en documenten kunnen worden gelekt naar de media, las ik bij Nu.nl. Het initiatief, dat tot stand kwam in samenwerking met Stichting Publeaks, is bedoeld om klokkenluiders te beschermen, misstanden aan de kaak te stellen en onderzoeksjournalistiek te ondersteunen. Mensen kunnen anoniem documenten aanleveren waar aangesloten journalisten dan toegang tot kunnen krijgen om zo een onderbouwde publicatie te doen.

De website Publeaks biedt een omgeving om veilig en anoniem informatie te lekken naar de pers. “Pers” is juridisch een ongedefinieerd begrip, maar Publeaks vult dit in als een rechtspersoon met journalistieke taak in hun statuten plus een onderschrijving van de Code van Bordeaux, de standaard ethische code voor journalisten. Mijn blog is dus geen ‘pers’ maar Nu.nl wel. Wat verder niet erg is; sterker nog het is denk ik juist goed want zorgvuldig handelen is een van de belangrijkste aspecten van omgaan met lekken en klokkenluiders.

Het systeem van Publeaks zorgt er voor dat de afzender, locatie en andere gegevens van het versturen van documentatie niet te herleiden is. Daarmee is het dan feitelijk onmogelijk (althans dat is de bedoeling) dat de bron van een lek achterhaald wordt door iemand die met advocaten gaat smijten richting Publeaks. En gezien de doelstelling van die site zal dat zeker met enige regelmaat gaan gebeuren.

Of klokkenluiden legaal is, is al heel lang onderwerp van juridisch debat. Hoofdregel uit de wet is namelijk dat je geen bedrijfsgeheimen (of staatsgeheimen) mag onthullen, en in dat wetsartikel staat geen uitzondering voor “tenzij het heel belangrijk is”. Maar dat belang kan tóch een uitzondering op de hoofdregel vormen, namelijk omdat het klokkenluiden dan onder de vrijheid van meningsuiting gerechtvaardigd is. En dat grondrecht kán andere wetten, ook strafrecht, opzij zetten.

Heel snel zit je niet aan die uitzondering, zeker niet als werknemer. De Hoge Raad oordeelde vorig jaar dat een werknemer die een misstand aan de orde wil stellen, pas vertrouwelijke informatie naar buiten mogen brengen als er geen andere wegen meer zijn die voor de werkgever minder schadelijk zijn. Je móet dus intern klagen en pas als al je klachten tot niets leiden, hoe hard je het ook hebt geprobeerd, dan mag je eventueel naar buiten toe. Daarnaast moet er bij de publicatie ook een zwaarwegend algemeen belang gediend zijn. Een hoge grens dus.

Bij staatsgeheimen geldt ongeveer dezelfde regel maar dan nóg strenger. In mijn blog over Wikileaks noemde ik de EHRM-zaak Guja vs. Moldavië waarin een ambtenaar stukken lekte over corruptie bij het Openbaar Ministerie. Dat werd toegestaan want dat is een zeer ernstige misstand en er was geen effectief middel binnen de organisatie om daarover te klagen.

In mei vorig jaar werd een wetsvoorstel ingediend dat meer bescherming aan klokkenluiders moet bieden. De werkgever mag de werknemer niet benadelen wegens klokkenluiden, zo wordt daarin gesteld en in de wet wordt dan ook onder meer bepaald dat een werkgever een werknemer niet mag ontslaan wegens “de omstandigheid dat de werknemer te goeder trouw en naar behoren een melding heeft gedaan”. Dat zou een heel eind schelen, hoewel je natuurlijk blijft zitten met de nadelige positie van werknemers die geen dure procedures bij de rechter kunnen betalen als hun werkgever ze lekker tóch ontslaat (al dan niet met verzonnen alternatieve aanleiding).

Publeaks omzeilt deze hele discussie een heel eind door simpelweg de bron van het lek anoniem te houden. Een werkgever kan dus niet bij Publeaks onthulling afdwingen (nog even afgezien van of dat onder journalistieke bronbescherming wel zou mógen). Wél zou men de stichting zelf aansprakelijk kunnen houden voor de schade die het bedrijf lijdt door de publicatie van het gelekte geheim. Maar dat zal niet meevallen: aan de kaak stellen van misstanden is een kerntaak van de journalistiek en een rechter zal dus niet snel een dergelijke journalistieke publicatie onrechtmatig verklaren enkel omdat als bron gelekte documenten zijn gebruikt.

Hebben jullie nog tips voor werknemers of andere tipgevers die écht anoniem willen blijven? Is Publeaks echt wel veilig genoeg?

Arnoud

Gemeente mag geen leges heffen voor Wob-verzoek

Geplaatst op 20 februari 201315 februari 2013 in Uitingsvrijheid, 26 reacties

wob Gemeentes mogen geen leges heffen voor het leveren van informatie naar aanleiding van een Wob-verzoek, bepaalde de Hoge Raad gisteren. Bij De Nieuwe Reporter spreken ze van “uit handen slaan van een belangrijk wapen uit om Wob-verzoeken van journalisten te traineren”.

Op grond van de Wet openbaarheid van bestuur mag iedereen overheidsstukken opvragen (behalve in een paar categorieën uitzonderingen). Journalisten maken hier graag gebruik van, en met name bij gemeenten wordt dat nogal eens als een last ervaren. Om gevis naar stapels documenten onder de Wob binnen de perken te houden, of afhankelijk van je frame om de vrije nieuwsgaring te belemmeren, werd onder meer vaak leges geheven. Brenno ‘Bigwobber’ de Winter kreeg 30.000 euro aan leges voor de kiezen, bijvoorbeeld.

Nu zijn leges op zich legitiem wanneer de burger een dienst wil van de overheid. Maar bij diensten die primair om een algemeen belang gaan, mag dat niet. U herinnert zich wellicht nog de uitspraak uit 2011 over het paspoort dat gratis werd, dit ging over dezelfde redenering. (Daarna werd snel een reparatiewetje doorgevoerd dat expliciet zei dat gemeentes wél geld mogen vragen voor paspoorten, wat door de rechter bevestigd werd.)

De Hoge Raad trekt die lijn nu door naar leges voor Wob-verzoeken:

[Uit de wettekst] moet worden afgeleid dat de openbaarmaking van informatie naar aanleiding van een Wob-verzoek, behoudens de hierna in onderdeel 3.3.7 genoemde werkzaamheden, niet in overheersende mate verband houdt met dienstverlening ten behoeve van een individualiseerbaar belang.

Uitgezonderd zijn de in 3.3.7 van het arrest genoemde zaken: kopieën van documenten en uittreksels of samenvattingen van de inhoud daarvan. Dat is wél een “individualiseerbaar belang”, iets dat de Wobber specifiek vraagt en niet een dienst van algemeen nut.

Is het probleem daarmee van tafel? Nou nee, niet bepaald. Want gemeentes zullen nu niet ineens Wob-fan worden, noch zullen journalisten ineens minder Wobverzoeken gaan indienen. Dus er zullen hordes opgeworpen blijven worden tegen wat gemeentes zien als excessief gewob, en journalisten zullen daartegen blijven ageren.

De IT-er in mij ziet (zoals bij elk probleem) de oplossing in een database: waarom zetten gemeentes niet standaard zo veel mogelijk informatie online? Het lijkt me dat als je een document maakt je snel kunt inschatten of het openbaar moet zijn of niet. En als er privédetails in zitten dan kun je dat beter tijdens het opstellen van het document weglaten of redigeren dan achteraf. Of mis ik iets?

Arnoud

Een tweet in de krant, mag dat?

Geplaatst op 9 januari 2013 in Intellectuele rechten, Uitingsvrijheid, 21 reacties

Laatst had ik weer een journalist aan de telefoon die zich zorgen maakte dat sommige media “zomaar tweets overnemen” en in de krant plaatsen, of op televisie overnemen. Dat kon toch niet zomaar, er zat toch auteursrecht op tweets? Eh. Kent u dat, vrijheid van nieuwsgaring en citeren uit openbare bronnen?

Natuurlijk, op een tweet kan auteursrecht zitten. 140 tekens is niet veel, maar genoeg om enige creativiteit in kwijt te kunnen. En als je weet dat het Hof van Justitie heeft gezegd dat elf woorden genoeg kan zijn om van een beschermd werk te spreken, en een haiku nóg korter is maar zeker ook beschermd, dan is het goed denkbaar dat een tweet in principe ook beschermd is.

Maar als je auteursrecht zegt, moet je eigenlijk ook altijd citeren zeggen. Want het citaatrecht is gemáákt om stukjes van andermans werk te mogen gebruiken in een eigen werk, zoals een aankondiging of bespreking van dat werk. Of andere eigen uitingen met een vergelijkbaar doel. En “@henk zei op twitter” in een nieuwsbericht lijkt mij een prima eigen vergelijkbaar doel. Dat is dan het brengen van nieuws, het nieuwsfeit is dat @henk dat zei.

Het blijft me verbazen hoe sommige mensen redeneren als het gaat om nieuwe media. Is het nu werkelijk zó gek dat je dingen van twitter mag overnemen? Werd er vroeger ook zo gek gedaan als je iemand op radio of televisie wat hoorde zeggen, en je dat wilde overnemen in je eigen tijdschrift of krant?

Arnoud

Kan een land Google News schatplichtig aan de uitgeefindustrie maken?

Geplaatst op 7 november 20126 november 2012 in Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid, 25 reacties

googlenews Google verzet zich tegen wetsvoorstellen in Duitsland die de vrijheid om content door te plaatsen flink inperken, las ik bij Tweakers. De Duitse regering wil haar uitgeefindustrie steunen door wettelijk vast te leggen dat het soort overnemen dat Google doet, een vergoeding eist. Of die wet het gaat halen wordt betwijfeld, maar kán dit wel?

In Europa is auteursrecht vergaand geharmoniseerd. De basis is een Europese richtlijn uit 2001 die precies bepaalt welke rechten vallen onder het auteursrecht, en ook welke uitzonderingen landen mogen invoeren. Het is niet toegestaan om meer of andere uitzonderingen op het auteursrecht te creëren. Dit is de reden waarom fair use als uitbreiding op het citaatrecht zou moeten worden ingestoken: een aparte uitzondering opvoeren mág eenvoudigweg niet.

Die uitzondering zou er komen door vast te leggen dat het maken van user generated content valt onder een “met aankondigen of bespreken vergelijkbaar doel”, de frase uit het citaatrecht die bepaalt waarom iets geciteerd mag worden. En de Googlenewsbelasting zou hier ook op kunnen aanhaken: je legt eenvoudigweg vast dat het tonen van een overzicht van actueel nieuws nóóit een vergelijkbaar doel is. Daarmee is wat Google doet per definitie inbreuk, en vervolgens tuig je een systeem van collectieve licenties op. Of men bepaalt dat deze vorm van “aankondigen” alleen mag mits daar een vergoeding tegenover staat, dan ontneem je uitgevers het recht van weigeren (net zoals ze gewoon citeren niet mogen weigeren) maar ligt het recht op vergoeding wel vast.

De vraag is alleen of ze daarmee wegkomen. Want hoewel een richtlijn formeel geen wet is, maar slechts een instructie aan de nationale wetgevers om hun wet aan te passen, is het Europese Hof van Justitie stiekem toch heel hard bezig om één geharmoniseerd auteursrecht in te voeren door consequent te bepalen dat zij en zij alleen bepaalt hoe auteursrechtelijke terminologie wordt gedefinieerd. Zo werd in het Infopaq-arrest bepaald wanneer een werk beschermd is, en vervielen vanaf dat moment alle lokale criteria (zoals ons mooie “stempel van de maker”). Meer recent werd in het Premier League-arrest een definitie van “openbaarmaken” en “verveelvoudigen” gegeven, en in Usedsoft-arrest het uitputtingsrecht ook van toepassing verklaard op gedownloade software.

Mocht er zo’n Duitse (of Franse) wet komen, reken maar dat Google dan naar het Europese Hof wil om eens te vragen wat de raadsheren aldaar vinden dat “citeren” is. En goede kans dat die dan bepalen dat citeren technologieneutraal is en dus ook geldt voor zoekmachines die overzichten met snippets geven. Net zoals het ochtendnieuws de koppen uit de krant mag voorlezen.

Iets spannender wordt het wanneer Google besluit haar News-dienst te staken in Duitsland, of nog erger als ze organisaties gaat boycotten die dit recht zouden gaan inroepen. De news-dienst als zodanig sluiten kan denk ik nog wel, maar een nieuwssite weren uit de gewone Google-index vanwege ruzie over de News-index lijkt me niet te kunnen. Dat is misbruik van de economische machtspositie die Google heeft.

Wat denken jullie? Zou Google die stap aandurven?

Arnoud

Nieuw op Ius mentis: Ethisch en journalistiek verantwoord hacken

Geplaatst op 2 maart 20118 september 2012 in Iusmentis, 38 reacties

Ook journalisten moeten zich aan de wet houden. Maar als publicatie een maatschappelijk belang dient, kan het zijn dat de strafwet daarvoor moet wijken. Dit gegeven speelt een belangrijke rol bij publiceren over veiligheidslekken en ICT-problemen. Over dit onderwerp schreef ik een nieuw artikel op Ius mentis, mede gebaseerd op mijn presentatie over legaal hacken uit december vorig jaar.

De strafwet geldt voor iedereen. Het kraken van beveiligingen, inbreken in gebouwen of het wegnemen van documenten is verboden, en daarbij maakt het beroep dat je uitoefent niet uit. Maar onder uitzonderlijke omstandigheden kan een journalist vrijuit gaan met een beroep op de persvrijheid.
Wanneer een publicatie een maatschappelijk belang dient en niet verder gaat dan noodzakelijk voor dat doel, dan kan het toegestaan zijn om in die publicatie bijvoorbeeld te onthullen dat een bepaald systeem onveilig of lek is. Ook zou je onder die omstandigheden geheime of ‘gestolen’ informatie kunnen publiceren. Maar of je met een beroep op de persvrijheid een systeem mag platleggen bij wijze van protest, is een open vraag.

Lees verder in Ethisch en journalistiek verantwoord hacken op Ius mentis. En dan hoor ik graag wat er nog mist 🙂

Arnoud