Tag: Downloaden

About Downloaden

Subscribe Feeds

Ben ik aansprakelijk als mijn kinderen illegaal downloaden?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid, 32 reacties

youwouldntdownloadverbod.pngEen lezer vroeg me:

Mijn kinderen blijken stiekem films te downloaden via Popcorn Time. Nu weet ik dat je hiermee uit illegale bron downloadt, dus ik heb het ze nogmaals verboden maar stel dat Brein hierachter komt, ben ik dan aansprakelijk voor hun downloadgedrag?

Downloaden uit illegale bron is juridisch gezien een onrechtmatige daad, niet anders dan iemands auto bekrassen of een bal door de ruit schoppen. En voor die laatste daden heeft de wet voor kinderen een bijzondere regeling.

Kinderen tot 14 jaar zijn zelf niet aansprakelijk voor schade die zij anderen toebrengen (art. 6:164 BW). Daar heeft een benadeelde rechthebbende dus niets te halen. Bij een kind van 14 tot 18 jaar mag dus gewoon een claim worden ingediend, hoewel natuurlijk de vraag is of er wat te halen valt.

Ouders van minderjarige kinderen tot zestien jaar zijn meestal aansprakelijk voor wat die kinderen doen. De wet onderscheidt twee situaties (art. 6:169 BW):

  1. Het kind is nog geen veertien jaar. Dan zijn de ouders aansprakelijk als sprake is van ‘doen’, oftewel een actieve handeling. Downloaden is een doen, en hiervoor zijn dus de ouders van de veertienminner aansprakelijk. (Bij een nalaten, zoals niet waarschuwen dat er een gevaarlijke situatie is, is kind noch ouder aansprakelijk.)
  2. Het kind is veertien maar nog geen zestien. De ouders zijn nu aansprakelijk (voor doen én nalaten) tenzij het hen niet kan worden verweten dat zij niet ingegrepen hebben om dit te beletten.

Bij kinderen onder de veertien is het dus eenvoudig: de ouders zijn aansprakelijk, net zoals ze zijn als ze zelf hadden zitten downloaden. Bij kinderen vanaf zestien jaar zijn de ouders niet aansprakelijk.

Bij de tussencategorie krijg je dus de vraag: had je als ouder moeten voorkomen dat je kinderen gaan downloaden of torrenten? Of is dit iets dat kinderen van die leeftijd gewoon doen, en dus voor hun eigen rekening moet komen?

We hadden ooit een zaak waarin auteursrechtschending door een kind aan de ouders werd verweten. De rechter vond dat niet gepast: bij een vijftienjarige is het normaal dat hij een website heeft en daar foto’s op zet, dus valt het de ouders niet te verwijten dat ze de auteursrechtinbreuk door foto-overname hebben laten gebeuren.

Als een website bouwen op je vijftiende al normaal is, dan is downloaden dat al helemáál. Het staat zelfs in de Donald Duck, en als het daarin staat dan is het volledig aanvaard in de maatschappij. Dus in die leeftijdscategorie ben je niet aansprakelijk voor downloadgedrag van je kind.

Arnoud

Moeten wij nu ook schadeclaims betalen voor downloaden van films?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 71 reacties

download-downloading-uploadenEen Belgische man dreigt een schadevergoeding van meer dan 60.000 euro opgelegd te krijgen omdat hij films, software en muziek had gedownload van de site belgium-scene.be, las ik bij Tweakers. Hij had Disneyfilms gedownload voor zijn dochters, maar werd door de Belgische Brein (BAF) aangeschreven voor € 37.714 nadat men dankzij een schikking met de sitebeheerders de downloaders had weten op te sporen. En nu we in Nederland een downloadverbod hebben, roept dat de vraag op: kan dat bij ons ook?

Het is natuurlijk ‘maar’ een eis, wat het vonnis gaat zijn moeten we maar afwachten. Maar in principe werkt het in België net als bij ons: je mag geen kopie maken van een werk zonder toestemming, en doe je dat toch dan schend je het auteursrecht. Dat is formeel een onrechtmatige daad, net als iemands auto bekrassen. En wie dat doet, moet de schade vergoeden. Ook als je het per ongeluk deed, ook als je niet wist dat het niet mocht en ook als je geen commerciële bedoelingen had.

De vraag is dus: wat is de schade? Bij een auto bekrassen is dat nog wel te bepalen. Vraag een paar offertes op van autospuiterijen, neem het gemiddelde en klaar ben je. Maar bij auteursrechtinbreuk heel wat lastiger – zie de discussie over schade bij foto-inbreuk. Waar vraag je offertes op van auteursrechtinbreukherstel?

De BAF rekent voor het gemak de verkoopprijs van de DVD als schade. Dat voelt wat erg makkelijk, maar er zit een kern van juistheid in. De schade is in beginsel de waarde van de licentie die je zou hebben gekocht in de hypothetische situatie dat je het netjes gevraagd had. In die foto-inbreukzaken wordt de schade dan ook gewoonlijk gesteld op de prijs van de foto (met 25% opslag voor opsporing en aanverwant gedoe). En als dat werkt bij foto’s, waarom dan niet bij films?

Brein heeft bij ons altijd gezegd niet van plan te zijn achter downloaders aan te gaan. Deze zaak laat zien waarom: deze meneer is zielig want onwetend en Disneyfilms dus kleine huilende dochters in roze tutu’s op televisie, dat kost je je reputatie als eerzaam handhaver van auteursrechten. Dan liever zelfverklaarde piraten aanpakken onder geroep over winst die ze maken, btw die ze dan niet afdragen en wellicht connecties naar georganiseerde misdaad of terrorisme.

Daar komt bij dat Brein als belangenorganisatie geen schadevergoeding mag eisen namens hun achterban (art. 3:305a lid 3 BW) dus het houdt snel op, mochten ze van gedachten veranderen over tutumeisjes. (Dit is bij de Belgische BAF dus anders, een equivalent van 3:305a BW kennen ze niet.)

Maar dat geldt dan alleen voor een dergelijke organisatie. Een individuele rechthebbende mag wél schadevergoeding eisen van een downloader, mits hij deze kan vinden natuurlijk. Dat zal nog niet meevallen bij filesharing, hoewel je natuurlijk altijd een honeypot kunt opzetten en IP-adressen gaan loggen. En dan via de provider deze geïdentificeerd krijgen, wat in principe zou kunnen via het Lycos/Pessers arrest.

Veel zul je er niet aan overhouden. Goed, je krijgt de verkoopprijs van de DVD als schade, en de dader moet de volledige rekening van je advocaat vergoeden. Maar zelfs voor auteursrechthebbenden lijkt het me wat harteloos om voor €17,99 iemand €8000 aan proceskosten aan te doen.

Arnoud

Valt streamen ook onder het downloadverbod?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 41 reacties

moviestreamer-streamen-videoStreamen is en blijft volledig legaal, meldde deze vage site waar een lezer me op wees. Sinds kort hebben we een downloadverbod, althans is er geen mogelijkheid meer je download uit illegale bron als thuiskopie te rechtvaardigen. En sinds die uitspraak zie je nu overal streamingsites en dergelijke opduiken die pretenderen legaal te zijn. Maar hoe zit dat nu?

Het downloadverbod is een misleidende term. De wet noemt die term niet. In de Auteurswet vind je alleen de termen ‘openbaar maken’ en ‘verveelvoudigen’ terug, zeg maar aanbieden aan anderen en kopiëren respectievelijk. Die dingen mag je niet zonder toestemming, tenzij enkele uitzonderingen. Elke kopie van een werk is dus in principe verboden, ook als je dat op je eigen computer doet. Je zult een uitzondering moeten vinden in de Auteurswet om dit te mogen doen.

Een voorbeeld van zo’n uitzondering is het citaatrecht, waarmee je korte stukjes van een werk mag verveelvoudigen of openbaar maken als onderdeel van een aankondiging, bespreking, kritiek of vergelijkbaar gebruik in je eigen werk. Ook is er een recht een werk te parodiëren.

En omdat het niet zo wenselijk werd geacht dat gewone mensen thuis inbreuk op het auteursrecht zouden plegen als ze een liedje opnemen op cassette of overtypen met carbonnetje, is er de thuiskopie-exceptie ingevoerd. Die zegt, wie voor eigen oefening, studie of gebruik een verveelvoudiging maakt, pleegt geen inbreuk. Je mag die kopie niet verspreiden, dat is een openbaarmaking. En omdat het zo zielig was voor rechthebbenden dat alle radio-opnemers en carbonpapierovertypers geen extra kopie kochten, is de thuiskopievergoeding bedacht. Rechthebbenden krijgen een paar centen voor elke lege drager, gebaseerd op een schatting van de thuiskopietjes die daarop gemaakt zullen worden.

Bij die wetstekst stond dus niet dat die verveelvoudiging uit legale bron moest zijn. Ik ben er nog steeds niet achter waarom niet, mijn gok blijft dus dat daar gewoon niet aan is gedacht. Maar sinds begin jaren nul was de uitleg voor iedereen helder: yup, ook illegale bronnen vallen hieronder. Zo zei de minister ooit dat dit goed uitkwam omdat de consument niet kan zien of een bron legaal of illegaal is. Maar volgens het Hof van Justitie is het tegendeel helder: kom nou, de thuiskopie mag alleen voor legale bronnen gelden. En dat wordt nu uitgelegd als “het downloadverbod geldt per direct”, omdat je ons wetsartikel kúnt lezen als “alleen uit legale bron”. Dus dat moet dan maar de uitleg zijn. Ik blijf erbij dat dat gek is: als iedereen al ruim 14 jaar zegt dat het óók het illegale dekt, dan moet je toch iets aan de tekst doen om dat te veranderen?

Afijn. Streamen. Streamen is wat anders dan downloaden: bij streamen blijft er geen kopie op je harddisk achter, maar vervloeien de bitjes direct weer nadat ze gedecodeerd zijn. En tsja, als dównloaden dan verboden is dan geldt dat dus niet voor streamen, denken dan veel mensen. Maar nee. De wet kent niet als criterium dat de kopie permanent is. De enige vraag is óf je een kopie (verveelvoudiging) maakt.

En dat doe je: in het tijdelijk geheugen van je computer. Bij computerprogramma’s staat dat letterlijk in de wet (art. 45i Auteurswet): “het laden, het in beeld brengen, de uitvoering, de transmissie of de opslag” van een computerprogramma is een verveelvoudiging. Maar ik zou niet weten waarom dat voor andere digitale data niet zou gelden.

Er is een uitzondering voor tijdelijke reproducties (art. 13a Auteurswet), en het bestaan daarvan suggereert toch ook dat het normaal wél een verveelvoudiging is om een tijdelijke kopie te maken:

Onder de verveelvoudiging van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet verstaan de tijdelijke reproductie die van voorbijgaande of incidentele aard is, en die een integraal en essentieel onderdeel vormt van een technisch procédé dat wordt toegepast met als enig doel
a) de doorgifte in een netwerk tussen derden door een tussenpersoon of
b) een rechtmatig gebruik
van een werk mogelijk te maken, en die geen zelfstandige economische waarde bezit.

Maar die vereist “een rechtmatig gebruik” en bij een verveelvoudiging uit illegale bron is die er niet. Ik zie dus zo niet hoe je streaming als iets anders dan een verveelvoudiging kunt aanmerken. En als je die wilt maken, heb je een wettelijke grond nodig. En die is er niet meer, sinds het Hof dus zei dat het thuiskopie-artikel niet zo gelezen moet worden.

En dan gelijk een disclaimer: nee, ik word niet betaald door Brein om dit te zeggen. Ja, dat was een serieuze disclaimer. Sinds FTD en vooral sinds ik riep dat ondertitelen inbreuk is, hoor ik het verwijt dat ik een deep undercover Brein-agent ben. Ooit begin jaren nul gerekruteerd, langdurig als sleeper een dekmantel ontwikkeld en zo bezig van binnenuit de vrije informatiesamenleving (of zoiets) te saboteren conform de wensen van mijn puppet master. Eh. Wut.

De enige escape voor deze conclusie zou zijn als je zegt, nee, je verveelvoudigt per seconde steeds maar een héél klein stukje van het werk, maar nooit het gehele werk. Nu is ook een verveelvoudiging van een deel van een werk verboden, maar een fragment van één seconde voelt wel als iets te klein om je juridisch druk over te maken. Alleen, als je elke seconde 1 seconde kopieert dan voelt dat toch weer anders. En dan kom je toch ook weer uit bij het doel van het Auteursrecht: het is niet de bedoeling dat dit mag, dus mag het niet.

Update (19 augustus) de Reclame code commissie oordeelt dat reclame voor de DIT is TV Box misleidend en daardoor oneerlijk is in de zin van artikel 7 NRC. En dit artikel werd genoemd in de klacht, jeej.

Arnoud

“Je mag ons niet meer aanklagen want je hebt ons geliket!”

Geplaatst op in Informatiemaatschappij, 17 reacties

facebook-dislike-like.pngOntbijtproducent General Mills claimt op haar website dat wie haar liket of een coupon downloadt, afziet van het recht haar te mogen aanklagen. Dat meldde de New York Times een paar dagen terug. Deze acties zouden volgens grijze-letter-op-witte-achtergrondtekst leiden tot aanvaarding van gebruiksvoorwaarden waarin een arbitrage-beding is opgenomen. Na een hoop herrie werd dat voorstel snel weer ingetrokken maar de reputatieschade zal nog wel even doorlopen. En dat roept de juridische vraag op: kan dat dan, iemand binden aan voorwaarden door het klikken van een like!-knopje?

Arbitrageregels zie je in steeds meer gebruiksvoorwaarden opduiken. In plaats van naar de rechter, moet je dan naar een panel van juristen dat een bindende uitspraak oplegt in jouw zaak. Dat is voor Amerikanen belangrijk, want via class action suits (massaclaims) kunnen gehaaide advocaten miljoenenclaims neerleggen die dan tegen forse bedragen worden geschikt. En de Supreme Court heeft in 2011 gezegd dat wie toestemt in arbitrage, zijn recht opgeeft later mee te doen aan een class action.

Naar Nederlands recht ligt dat anders: een verplichte arbitrage staat op de zwarte lijst van algemene voorwaarden die altijd verboden zijn. Men moet een consument te allen tijde een maand of meer geven om te beslissen alsnog naar de rechter te willen. En dan wel een maand nadat de ondernemer zegt, ik wil de arbitrage inroepen. Niet -zoals in de VS- een maand nadat de voorwaarden zijn geaccordeerd.

Handig dus om mensen akkoord te laten geven op je voorwaarden met arbitragebeding. Laat je mensen lid worden van je site, dan is dat makkelijk: geen hond die de registratievoorwaarden leest, en in de VS is dat dan pech voor die hond die op I-agree klikt. Maar veel sites hébben geen registratie. En dan is het dus iets lastiger om een vinkje bij “I agree” te laten zetten.

Maar juridisch gezien, hoeft dat niet, zo’n vinkje. Zowel hier als in de VS geldt, een overeenkomst komt tot stand doordat iemand een aanbod aanvaardt. Aanbod en aanvaarding mogen op alle mogelijke manieren worden gedaan. Wie hieronder in de reactiepanelen zegt “Ik wil graag dat boek Webwinkels van jullie, €19,95 plus verzendkosten is prima”, die heeft zich gebonden aan een bestelling. Goed, ik zal een probleem hebben als mensen hun adres er niet bij zetten en een valse naam/adres is snel getypt, maar in beginsel is dat gewoon een probleem bij de uitvoering. Geen reden waarom contracteren per reactiepaneel juridisch niet rechtsgeldig zou zijn.

Dit bedrijf gaat nog een stapje verder: ze zeggen dat ze het akkoord afleiden uit op zich gewone handelingen. En dat voelt wat dubieuzer: ik doe die handelingen immers voor een ander doel. Het is nog wel te billijken dat je zegt, “typ deze tekst en je bent akkoord met die bestelling”. Maar zeggen, “al wie reageert vandaag, koopt een boek”, gaat wel even wat verder. Wéét je dat, moet je daarop beducht zijn als reageerder? Ik denk dat dat er echt expliciet bij zou moeten staan. En zelfs dan: mensen lezen niet, hóeven ook niet te lezen als ze iets doodnormaals gaan doen. Het is onredelijk om aan zo’n handeling welk rechtsgevolg ook op te hangen als dat afwijkt van het gewone verwachtingspatroon.

Wat vinden jullie? Wanneer ga je akkoord met website-voorwaarden, afgezien van registratie en vinkje met “I agree”?

Arnoud

Nederland moet downloadverbod invoeren van Europese Hof

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 80 reacties

youwouldntdownloadverbod.pngNederland moet een downloadverbod invoeren. Dat bepaalde het Europese Hof van Justitie in een al lang verwacht arrest. Iets juridischer: Nederland moet haar thuiskopie-uitzondering beperken tot het maken van kopieën uit legale bron. Daarmee is er geen grond meer in de Auteurswet om een download uit illegale bron te rechtvaardigen. Auw.

Dit arrest is het eindresultaat van een al jaren slepend conflict tussen de stichting Thuiskopie en een aantal elektronicaproducenten. Deze bedrijven moeten de thuiskopieheffing als prijsverhoging op hun producten rekenen (hoewel deze uiteindelijk aan de consument worden doorberekend), zodat rechthebbenden worden gecompenseerd voor kopieën die mensen thuis maken van bijvoorbeeld films of televisieprogramma’s. Die regeling is ooit aangenomen omdat consumenten met steeds meer apparaten konden kopiëren (videorecorder, cassettebandje, camcorder) en het niet wenselijk was dat auteursrechthebbenden “achter de voordeur” gingen handhaven.

Het grote discussiepunt in dat conflict was hoe daarbij om te gaan met downloads uit illegale bron. Je kunt zeggen: reken daar gewoon ook een thuiskopievergoeding voor, dan hoeven we geen consumenten lastig te vallen met rechtszaken. Maar dan wordt de thuiskopieheffing natuurlijk wel iets hoger. Ook kun je zeggen: illegaal is illegaal, dat mag niet dus daar hoeft geen rekening mee te worden gehouden bij de thuiskopieregeling. Dat moet bij de rechter worden aangepakt, met schadevergoedingen of strafrechtelijke vervolging. Maar daarbij raak je dan weer aan de privacy van mensen bij de handhaving, plus hoe wéét je dat mensen illegaal kopiëren? En als er niet te handhaven is, dan is een thuiskopievergoeding wellicht beter dan niets.

Het Gerechtshof Den Haag bepaalde in 2010 nog dat downloaden uit illegale bron onder de thuiskopie-regels viel, met als argument met name dat er niet stáát in de wet dat je alleen uit legale bron mag thuiskopiëren of downloaden. Ook uitspraken van de minister begin jaren nul dat dit wenselijk was omdat de consument niet goed kan zien wat een legale of illegale bron is, wogen daarbij mee. En dan kom je bij de rechtszekerheid: als de wet het niet verbiedt en autoriteiten zeggen dat het mag, dan kan de rechtbank niet zomaar ineens zeggen dat het toch niet mag.

De Hoge Raad kon het Hof een heel eind volgen maar besloot toch het Europese Hof te raadplegen: hoe zit het nu? Want onze thuiskopieregel is in de Europese auteursrechtenrichtlijn terecht gekomen, en moet dus vanuit het Europese recht worden uitgelegd.

Het Hof van Justitie begint met vast te stellen dat het Europese auteursrecht vereist dat de wettige belangen van de rechthebbende niet onredelijk worden geschaad. Vanuit dit strikte standpunt wordt dan het effect van onze ‘brede’ thuiskopieregeling afgeschoten: het is niet de bedoeling dat onze wet rechthebbenden verplicht

om de rechtsschendingen te gedogen waarmee de vervaardiging van privékopieën gepaard kan gaan.

Daarmee kan een rechthebbende namelijk niet meer in rechte optreden tegen de maker van zo’n illegale kopie. Derhalve is onze wet in strijd met het Europese recht.

Wat nu? De Auteurswet zal moeten worden aangepast, wat in feite neerkomt op iets van “van een legaal verkregen exemplaar van het werk” in artikelen 16b en 16c Auteurswet. Een kleine aanpassing maar met grote gevolgen: downloaden vanaf Usenet (nieuwsgroepen) of peer-to-peer netwerken, of gewoon vanaf een website, is daarmee dan onrechtmatig en auteursrechthebbenden kunnen dan optreden tegen iedereen die dat doet. Ook als je het als consument doet zonder winstoogmerk en ook als het werk nog lang niet in Nederland verkrijgbaar is.

Het kabinet zegt dat dit verbod per direct in werking is getreden. Het argument hiervoor is dat de wet immers niet expliciet zegt of het wel of niet mag. Met deze uitspraak is er echter maar één uitleg van de wet: het mag niet. Zit wat in, maar het Hof heeft geoordeeld dat onze wet wél illegaal downloaden toestaat (en dat die wet dus opnieuw gemaakt moet). En iets principiëler, een wet die strijdig is met een richtlijn, is niet automatisch ongeldig (HvJ Adeneler-arrest). De wet blijft staan maar de Staat is schadeplichtig voor de schade die rechthebbenden lijden totdat de wet is gecorrigeerd. (Maar Arnoud, bij de bewaarplicht zei je nog dat die mocht worden genegeerd ondanks dat onze wet formeel blijft staan? Klopt, maar daarbij zouden bedrijven gedwongen worden grondrechten van burgers te schenden. En grondrechten winnen het van wetten.)

Hoe dan ook, de grote vraag is nu: wat gaan rechthebbenden (hoi Tim) straks doen met de nieuwe wet? Brein’s strategie is altijd geweest om tussenpersonen aan te pakken, dat is voor hen een stuk kostenefficiënter dan een kwart van alle Nederlandse huishoudens individueel aanpakken. Maar na de uitspraak in de Pirate Bay-blokkade ligt het wellicht alsnog meer voor de hand een aantal downloaders te gaan aanpakken pour encourages les autres.

Zou het werken? Natuurlijk zijn er proxies en vpn’s te over. Maar hoe veel van die 1,5 miljoen huishoudens snappen die?

Arnoud

Heel Hyves is gebackupt, mag dát eigenlijk wel?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 13 reacties

hyves-blijven-opheffenSoms voel ik me een beetje het CBR, met al die “mag dat” vragen. Het Archive Team heeft de krabbels, foto’s en filmpjes van alle accounts van het Nederlandse sociale netwerk gedownload, meldde Webwereld onlangs. De bedoeling is dat de Hyves-back-up uiteindelijk wordt gepubliceerd op Archive.org, de Amerikaanse non-profit webbibliotheek. Maar eh, privacy, auteursrechten, zelfbeschikkingsrecht, wat hoe kan dat zomaar?

Ja nou ja het kan maar mág het? Die teksten en foto’s van mensen zijn auteursrechtelijk beschermd, en hergebruik daarvan mag dus niet zomaar. Ook vanuit privacyoogpunt zijn er bezwaren: mensen gaven dan wellicht Hyves toestemming tot gebruik/publicatie van gegevens, maar dat wil niet zeggen dat een ander dus ook met die gegevens aan de haal mag.

Anderzijds, het gaat hier wél om een stuk cultureel erfgoed. Ja, lach maar maar Hyves was wél een belangrijk deel van de samenleving toen het bestond. Net als voorheen de krant en weekbladen. Dat die worden gearchiveerd vinden we niet meer dan logisch, dus waarom is dat dan bij Hyves ineens wél een probleem?

Dit is weer zo’n onderwerp waar het recht eigenlijk gewoon geen rekening mee houdt. Dat je papieren kranten in je archief mag bewaren staat vast – dat valt onder toegestaan gebruik na uitputting van rechten. Maar of rechten zoals bij Hyves gelden, ook uitgeput kunnen zijn, is nog een open vraag. (Bij digitale verkoop van standaardsoftware geldt uitputting, maar dat doortrekken naar forumberichten en -foto’s is wel heel creatief.)

Praktisch gezien zal er weinig gebeuren. Immers alleen de Hyver wiens werk daar staat, kan een rechtszaak beginnen. En heel veel mensen zullen daar gewoon geen zin in hebben. Hyves zelf kan niets, zij hebben geen auteursrechten op de user content dus hebben ze geen standing to sue zoals dat zo mooi heet.

Afijn. Leuk dus voor de roddelbladen: even spitten wat onze ministerpresident van over 30 jaar allemaal als onbezonnen puber op Hyves heeft gezet.

Arnoud

Ondertitelen van films als inbreuk op het auteursrecht

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 92 reacties

bierdopjeOndertitelsites Bierdopje.com en Simply Releases stoppen ermee na een sommatie van Stichting Brein, meldde Tweakers gisteren. Op deze sites worden zelfgemaakte ondertitelbestanden voor films en series (‘fansubs’) aangeboden, hetgeen de toorn van Brein heeft afgeroepen. “We snappen dat dit voor onze gebruikers en vertalers als een klap zal komen en frustratie zal opwekken maar het is helaas niets anders”, aldus Bierdopje.com.

Ja, buitengewoon frustrerend. Alleen: ik zie niet goed wat er tegen de sommatie in te brengen is. Het maken van ondertiteling voor een film of serie is namelijk inbreuk op het auteursrecht. Je vertaalt immers de gesproken tekst en legt deze vast als een schriftelijk stuk. Net zo goed als het vertalen van een boek niet mag zonder toestemming. (Goed, voor strikt eigen gebruik mag dit wel, maar verspreiden mag niet.)

Het is natuurlijk hartstikke handig om een ondertiteling van internet te halen. En een goed gemaakte fansub kan veel prettiger zijn om te lezen dan de snel afgeraffelde ondertitels bij goedkope dvd releases. En bij veel films en series is er gewoon geen officiële ondertiteling beschikbaar, omdat de product het zich niet verwaardigt deze in ons kleine kikkerlandje uit te brengen. Plus, voor de vertaler is het gewoon léuk om te zien dat mensen je werk waarderen.

Alleen, ja, wat ik dinsdag al zei: de Auteurswet heeft weinig te schaften met wat handig, makkelijk of gebruikelijk op internet is. Gij zult toestemming verwerven anders zijt gij eene vuige piraat.

En dát is elke keer de grote frustratie met auteursrecht versus internet. Mensen bedenken wat slims, maar dat mag dan niet. Ga je toestemming vragen dan krijg je die niet. Vraag je of men het dan zelf gaat doen als producent, maar nee we willen eerst het dvd-kanaal maximaal exploiteren en daarna komen wellicht internetreleases op de roadmap. Dus dan gaan we het zelf maar doen en dan krijg je ineens blafbrieven met eisen tot schadevergoeding en advocaatkosten want dan ben jíj degene die het verkeerd doet.

Arnoud

Koop ik nou een dvd of een licentie?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 28 reacties

Een lezer vroeg me:

Als ik een dvd koop, mag ik dan een kopie van diezelfde film downloaden? Ik wil die film graag op mijn laptop kijken maar ik hb geen dvd-lezer waarmee dat kan. Plus, downloaden is sneller. En ik had ooit gehoord dat je eigenlijk niet de dvd koopt maar betaalt voor een licentie. Die geldt dan toch ook voor de gedownloade kopie?

Hier lopen een paar dingen door elkaar. Je koopt wel degelijk de dvd, en je krijgt inderdaad een gebruiksrecht oftewel licentie op de inhoud daarvan. Maar dat gebruiksrecht zit verknocht aan het gekochte exemplaar.

De koop betreft de materiële drager, het stuk polycarbonaat met putjes dus plus het doosje en de andere dingen die bij het product ‘dvd’ horen. Je wordt eigenaar van die drager en mag daarmee doen wat je wilt. In je dvd speler stoppen, als onderzetter gebruiken, aan de muur hangen, leef je uit.

Wat de inhoud betreft is het lastiger: daar zit auteursrecht op en daar word je géén eigenaar van als koper van de drager. Je krijgt daarop alleen een gebruiksrecht, plus natuurlijk wat je wettelijk gezien mag met auteursrechtelijk beschermd werk. Je mag die dvd afspelen en voor eigen gebruik kopiëren, je mag eruit citeren en je mag het werk parodiëren.

Soms worden er grenzen gesteld aan die licentie. Zo zie je vaak dat er op een dvd staat dat deze alleen gelicentieerd is voor thuisgebruik en niet voor verhuur of vertoning in bioscopen e.d. Het openbaar vertonen van een werk is iets waar je toestemming voor moet hebben, en op deze manier wordt die toestemming je dus ontzegd.

Die licentie is echter onlosmakelijk gekoppeld aan de kopie die je krijgt. Raak je de dvd kwijt, dan heb je dus geen recht op een gratis digitale kopie van die film. Je licentie is met de dvd verloren gegaan.

Wel is het zo dat je voor eigen gebruik muziek en films mag downloaden, ook uit illegale bron. Dus via die route kom je er alsnog – en sterker nog je hóeft dan niet de dvd gekocht te hebben. (Maar let op: bij Bittorrent heb je het punt dat je zelf aan het uploaden bent tijdens het downloaden, en uploaden mag niet.) Maar het is wel zo netjes natuurlijk om uit legale bron te downloaden en/of de dvd te kopen.

Het zou ergens wel mooi zijn als je een licentie koopt die universeel inzetbaar is om toegang tot het werk te krijgen. Maar ik vrees dat dat alleen administratief al onwerkbaar is.

Arnoud

Duitser verantwoordelijk voor versleuteld verkeer via zijn p2p-node

Geplaatst op in Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid, 37 reacties

Een gebruiker van een anoniem versleuteld p2p-netwerk is door de Duitse rechter verantwoordelijk gehouden voor het feit dat auteursrechtelijk beschermde muziek zijn node passeerde. Dat meldde Tweakers zaterdag. Het gaat om een “einstweilige Verfügung”, zeg maar een kortgedingvonnis, maar intrigerend is het wel. De achterliggende redenering gaat namelijk érg ver.

Retroshare is een peer-to-peer, pardon een friend-to-friend netwerk waarbij je naast chatten en dergelijke ook bestanden kunt delen, maar alleen met mensen die je als vriend hebt toegevoegd. Al het verkeer verloopt volledig encrypted over het netwerk, zodat niemand weet wat een vriend van een vriend met een vriendin van een vriendin uitwisselt. De eiser in deze zaak had ontdekt dat via het IP-adres van de gedaagde zijn muziekwerk te downloaden viel, als ik het goed lees omdat Retroshare ook een anonimiseringsfaciliteit heeft waarbij (net als Tor) de transmissie via willekeurige derden in het netwerk verloopt. En zoals dat gaat in Duitsland, stuur je dan een claimbrief en pak je door als het antwoord je niet bevalt.

De rechtbank begint met vast te stellen dat de gedaagde niet zelf auteursrechten schendt of daar medeplichtig aan is. Klaar, zou je zeggen. Maar nee, hij is wél aansprakelijk onder de gewone regels van de onrechtmatige daad, want:

Indem es der Antragsgegner anderen Teilnehmern des RetroShare-Netzwerks ermöglichte, seinen Anschluss zur Weiterleitung des streitgegenständlichen Titels zu benutzen, hat er für die angegriffene Verletzung gleichwohl einen adäquat-kausalen Tatbeitrag geleistet.

Oftewel: als jij een situatie schept waarin mensen auteursrechten kunnen schenden, en dat gebeurt, dan draai jij op voor de consequenties. Een vorm van gevaarzetting, als het ware. Als deze node er niet was geweest, dan had de schending niet plaatsgevonden en dus mogen we jou aansprakelijk stellen. Daar zit ergens wel wat in, maar het houdt compleet geen rekening met de werkelijkheid dat dat uitwisselen tóch wel gebeurt, ook als deze node er niet was geweest. Dus of je dan nog kunt spreken van een causaal onmisbare schakel?

Tevens pakt de rechtbank een eerdere uitspraak van de hoogste Duitse rechter erbij: als aanbieder van een Wifi-netwerk ben je aansprakelijk voor misbruik daarvan, als je niet genoeg gedaan hebt om dat misbruik te voorkomen. Die lijn kun je doortrekken naar mensen die software als Retroshare inzetten:

Gemessen daran ist dem Antragsgegner eine Prüfpflichtverletzung vorzuwerfen, denn er hat bewusst eine Software eingesetzt, die es anderen Teilnehmern des RetroShare-Netzwerkes ermöglichte, rechtswidrig Dateien über seinen Anschluss öffentlich zugänglich zu machen, ohne dass er dies in irgendeiner kontrollieren konnte.

Oftewel: wie software aanzet waarmee rechten geschonden kunnen worden en daarbij geen enkele maatregel inbouwt of neemt om schendingen zelfs maar te verminderen, is aansprakelijk als er vervolgens inbreuken plaatsvinden. En ja, dat geldt dus ook als je niet kunt zien wat er wordt uitgewisseld omdat alles encrypted is. Daarom moet meneer op straffe van een dwangsom verhinderen dat het nog een keer gebeurt. En de enige reële manier om daaraan te voldoen is de stekker eruit.

Dit is dus precies waarom we eind jaren negentig een beperkte aansprakelijkheid voor internetdienstverleners hebben ingevoerd, want deze redenering kun je 1-op-1 loslaten op accessproviders. Die doen immers ook niets om inbreuken door hun gebruikers tegen te gaan. Maar om voor mij onverklaarbare redenen komt die aansprakelijkheidsbeperking totaal niet aan de orde in dit vonnis. In die uitspraak van het hoogste Duitse hof werd alleen geoordeeld dat een Wifi-aanbieder geen provider is, maar mijn Duits zal wel niet goed genoeg zijn want ik snap ‘m niet. En van deze Engelstalige Duitse blog begrijp ik dat die uitspraak nu al leidt tot een roep om duidelijke coverage van Wifi-aanbieders zoals hotels of congresorganisatoren.

Persoonlijk zie ik niet hoe je niet onder die definitie kunt vallen. De eis is dat je niet filtert en je niet actief bemoeit met de inhoud, daar voldoet deze meneer evident aan. Hooguit zou je discussie kunnen krijgen over de vraag of wel sprake is van een “dienst van de informatiemaatschappij”. Als je zegt “alleen bedrijven kunnen diensten leveren” dan verklaar je dus burgers die zelf iets leveren juridisch buiten die bescherming. Maar het wil er bij mij niet in dat dát de bedoeling zou zijn geweest.

Arnoud

Gastpost: Het downloaddebat, water bij de wijn doen?

Geplaatst op in Intellectuele rechten, 68 reacties

De komende twee weken ben ik met vakantie. Gelukkig heb ik een aantal gastbloggers gevonden die hier willen publiceren. Vandaag geeft mijn ICTRecht-collega Peter Kager zijn ongezouten mening over het downloaddebat en het blokkeren van The Pirate Bay.

Nu mijn werkgever Arnoud van zijn meer dan welverdiende vakantie geniet heb ik de mogelijkheid gekregen om hier een blog te schrijven. Niet alleen Arnoud is op vakantie, ons demissionaire kabinet rust ook uit. Vandaar dat het vanuit Den Haag relatief rustig is met wetstechnisch voer voor het ‘downloaddebat’. Maar in Den Haag zit men niet stil.

Het debat rust niet. Meer specifiek het debat over de blokkade van de roemruchte Pirate Bay. Het lijkt een welles-nietes verhaal te worden. BREIN zegt dat het Nederlandse verkeer naar de website gekelderd is sinds de blokkades van de acces providers. XS4ALL schreef in een antwoord daarop dat het bittorentverkeer juist licht gestegen is. En uit een onderzoek van Nu.nl blijkt dat providers geen grote veranderingen zien sinds de blokkades. De <a href=”http://www.uva.nl/actueel/nieuws/nieuws.cfm/E23822A1-C772-4CD8-A21DA2E6A0A1E7AC->UVA toonde dit eerder ook aan.

Het rapport van BREIN vertelt geen onwaarheden. Het Nederlandse verkeer zal ongetwijfeld gedaald zijn. Dat wil echter niet zeggen dat Nederlanders The Pirate Bay niet meer bezoeken. Internetters zijn creatief en het omzeilen van een blokkade via een (buitenlandse) proxy is kinderspel.

Het hele welles-nietes verhaal is net zo kinderachtig als het klinkt. Op The Pirate Bay wordt naar lieve lust auteursrechtelijk beschermd materiaal gratis gedeeld, uiteraard zonder toestemming, daar hoeft geen onderzoek meer aan te pas te komen. Als vertegenwoordiger van de rechthebbenden probeert BREIN de inbreuk te stoppen. De werkwijze van BREIN lijkt echter meer en meer een gebed zonder einde te worden. Proxy neerhalen hier, proxy neerhalen daar, maar ondertussen schieten andere proxies als paddenstoelen uit de grond en lachen de recalcitrante internetters zich rot.

Het aanpakken van The Pirate Bay zelf helpt niet, de oprichters blijven vluchten en als hosting providers niet langer mee wensen te werken verhuist de website doodleuk. De logische volgende stap was de access providers aanspreken. Nu dit ook geen succes lijkt te hebben is de vraag hoe The Pirate Bay aangepakt moet worden. Downloaders van films en muziek aanpakken kan naar Nederlands recht (nog) niet. Uploaders aanpakken wel, maar is dit wenselijk en / of haalbaar zonder (grove) privacy schendingen? Ik denk het niet.

De wet aanpassen is een goede tweede oplossing. Het oude en stoffige auteursrecht moet aangepast worden aan deze tijd. Maar hoe moet de wet aangepast worden? Harmonisatie binnen de EU zou een goede stap zijn.

Moeten auteursrechthebbenden veranderen? Zal het illegale aanbod afnemen als de legale alternatieven toenemen? Het zijn leuke discussiepunten, zo blijkt uit een recent onderzoek van de Nederlandse overheid.

Alle betrokkenen, rechthebbenden, (il)legale aanbieders, providers en internetgebruikers zullen water bij de wijn moeten doen. De rechthebbenden moeten keihard gaan werken om legaal aanbod te bieden. Prijzen moeten redelijk zijn en het zou een goede zaak zijn als content wereldwijd tegelijk beschikbaar komt, dat neemt een reden tot gratis downloaden weg. De wetgever moet de rechthebbenden hierbij, waar mogelijk, gaan helpen en de recalcitrante internetters moeten gaan accepteren dat er betaald moet gaan worden voor goede content.

Maar, opgepast, teveel water zorgt er voor dat de wijn niet meer te drinken is.

Peter Kager is sinds november 2011 juridisch adviseur bij ICTRecht. Peter is afgestudeerd aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij heeft daar de master IT en Recht gevolgd waarbij hij de nadruk heeft gelegd op de combinatie van het intellectueel eigendomsrecht en het internet. Zijn scriptie heeft hij geschreven over de problematiek rondom het downloaden van films uit evident illegale bron door thuisgebruikers. Een controversieel en misschien wel daarom, zeer interessant onderwerp.