Videosite 123video aansprakelijk voor uploads door gebruikers

| AE 2333 | Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid | 22 reacties

Kim Holland heeft aan het langste eind getrokken in een rechtszaak tegen de videowebsite 123video, meldde DePers.nl gisteren. Op de videowebsite waren filmpjes van de pornoster geupload, en de rechtbank Amsterdam oordeelt nu dat de site-exploitanten daarmee het auteursrecht van Holland geschonden hebben. Dat het gebruikers waren die de filmpjes uploadden, acht de rechtbank irrelevant: omdat 123video de filmpjes bekeek en zo nodig verplaatste naar de juiste categorie, kan ze niet meer claimen slechts een dienstverlener te zijn.

Op 123video kunnen gebruikers zelf filmpjes uploaden in diverse categorieën, waaronder “XXX – Erotiek & Sex”. Eind 2007 en begin 2008 werden er filmpjes geüpload van Kim Holland, die daarvoor de site aansprakelijk stelde. De site had de uploader in vrijwaring opgeroepen, maar dat bleek uiteindelijk geen praktisch haalbare kaart. 123video verweerde zich vervolgens zelf, met als hoofdargument dat zij niet aansprakelijk is voor auteursrechteninbreuk. 123video ziet zich als een tussenpersoon, een dienstverlener die mensen filmpjes laat uploaden maar zelf geen bemoeienis heeft met de inhoud. En volgens art. 6:196c BW is zo’n tussenpersoon niet aansprakelijk voor eventuele inbreuken door uploaders.

De rechtbank denkt daar anders over:

123 Video komt met volledige kennis van de gevolgen van haar gedrag tussen om aan bezoekers van haar site toegang tot beschermde werken te verlenen. Zij heeft op haar website een aparte categorie voor pornovideo’s aangemaakt, waardoor de op haar site geplaatste pornovideo’s voor gebruikers eenvoudig toegankelijk zijn. Video’s die in de categorie XXX niet thuishoren, maar daar desalniettemin zijn geplaatst, verplaatst 123 Video (al dan niet na een melding) naar een andere categorie.

Daarbij neemt de rechtbank voor onweersproken en dus waar aan dat:

Bijna alle andere grote online pornosites hebben hetzelfde gedaan: eerst veel materiaal naar de site laten uploaden. Dat genereert het nodige verkeer naar de site. … Zodra er voldoende verkeer naar de site is, wordt de content gelegaliseerd. … De rechtbank houdt het er daarom voor dat de aanwezigheid van illegale content binnen de categorie XXX eerder regel dan uitzondering was.

123video faciliteert dus niet slechts het uploaden van filmpjes maar publiceert ze zelf opnieuw. En daarbij mag ze géén beroep doen op de uitsluiting voor aansprakelijkheid voor tussenpersonen: 123 laat zich “wel degelijk in met de van gebruikers afkomstige informatie, alsmede dat zij controle heeft over die informatie en de gebruikers van de website van 123 Video”.

Hier schemeren de vonnissen uit de Mininova– en Stokke/Marktplaats-zaken doorheen: van een dienstverlener mag worden verwacht dat hij maatregelen neemt tegen illegale content, en als dat onvoldoende blijkt dan kan hij aansprakelijk worden gehouden voor de schade. Maar de rechtbank neemt hier wel erg makkelijk aan dat 123video te weinig heeft gedaan. Wat 123video doet is niet meer dan wat elke communitysite doet: modereren en verplaatsen van dingen zodat het overzichtelijk en netjes blijft (nou ja, voor zover een pornosite netjes is).

Ik vind dat bijzonder zorgelijk: het kan echt niet de bedoeling van de wetgever zijn geweest om alléén de puur passieve dienstverlener te beschermen, en partijen die ook maar de geringste controle uitvoeren meteen ten volle aansprakelijk te houden. Het wordt tijd voor een aparte exceptie voor dienstverleners als 123video: wie zijn best doet een site netjes te houden, mag daar niet voor worden gestraft.

Omdat niet duidelijk is of Holland de auteursrechten heeft op de gewraakte filmpjes (er is nogal wat geschoven met BV’s), houdt de rechtbank de zaak aan tot Holland met bewijs daarmee komt. Maar ik begrijp van 123video dat ze toch nu al in hoger beroep gaat tegen de conclusie dat zij aansprakelijk is voor wat gebruikers uploaden.

Update (10 maart 2011): er is geschikt dus het hoger beroep zal wel van de baan zijn.

Arnoud

PompenGids niet aansprakelijk voor onjuiste bedrijfsinformatie

| AE 2324 | Informatiemaatschappij, Ondernemingsvrijheid | 5 reacties

pompengids.pngEen bedrijvengids mag zich baseren op informatie van gebruikers, en hoeft niet per definitie in te grijpen als een dealer klaagt dat er onjuiste informatie staat over wie gerechtigd is een product te leveren. Dat blijkt uit een recent vonnis over de PompenGids. De rechtbank stelt de gids op één lijn met hostingpartijen en oordeelt dat deze pas aansprakelijk is als ze weet dat informatie onjuist is én dan onvoldoende doet om het probleem op te lossen.

Op de site PompenGids.net wordt informatie aangeboden over welke pompleverancier de juiste pomp voor de juiste klus heeft, en wie welk merk vertegenwoordigt in Nederland. Pompenleverancier VW&B ontdekte dat op PompenGids andere bedrijven vermeld stonden als leveranciers van de pompen waar zij het exclusieve verdeelrecht op had.

VW&B sprak de site daarop aan, waarna die snel een disclaimer toevoegde:

U mag binnen PompenGids onder uw eigen verantwoordelijkheid UITSLUITEND de door u gevoerde merken toevoegen waarvan u meent dat u daartoe gerechtigd bent. Door u niet gevoerde merken mogen niet toegevoegd worden.

Ook stuurde men een mail naar alle leveranciers die hadden gemeld de merken te leveren waarvan VW&B had gezegd de exclusieve dealer te zijn. Dat leverde voor VW&B te weinig op en zij stapte naar de rechter.

Die concludeert in het vonnis dat een partij als PompenGids niet automatisch aansprakelijk is voor foute informatie geplaatst door gebruikers:

Van onrechtmatig handelen door [PompenGids] is pas sprake als hij daadwerkelijk weet of redelijkerwijs moet weten dat de informatie in het register onwettig is en hij dan niet prompt handelt om de informatie te verwijderen of de toegang daartoe onmogelijk te maken.

Dit is natuurlijk precies de formulering uit de wet voor hostingpartijen (art. 6:196c BW) en het verheugt me dat de rechter deze van toepassing acht op deze bedrijvengids.

De vraag is dan: als een dealer klaagt dat hij de exclusieve dealer is, moet de bedrijvengids dan ingrijpen? Moet hij dan weten dat de informatie van andere verkopers onjuist is? Nee, aldus de rechter: het is goed denkbaar dat een ander tóch ook die merkproducten mag verkopen. Hij kan ze legaal via parallelimport hebben verkregen of als subdealer optreden.

Dit betekent dat de enkele kennisgeving over de aanwezigheid van onrechtmatige informatie niet voldoende is voor de conclusie dat [gedaagde] wist of redelijkerwijs behoorde te weten dat de informatie een onrechtmatig karakter heeft.

Wel moet de PompenGids een onderzoek starten als ze een onderbouwde klacht als die van VW&B binnenkrijgt. Alleen maar een disclaimer toevoegen is niet genoeg: gezien het kleine aantal bedrijven waarover werd geklaagd (23 stuks) had hij ze meteen moeten navragen hoe het zit. De formulering in het vonnis (overweging 5.6) loopt wat raar, maar het komt er op neer dat hoewel de gids wat traag was, de rechter daar geen onzuivere motieven achter ziet en de handelwijze van de gids dus toch als correct bestempelt.

Komt er geen reactie van de bedrijven, dan zal de PompenGids toch zelf iets moeten doen. De korte tijd tussen dagvaarding, mails en zitting was te kort om daar nu iets over te zeggen. Een beetje jammer, want nu hebben we geen antwoord op de vraag of je uit stilzwijgen mag concluderen dat de klacht terecht is?

Alles bij elkaar een mooi vonnis, dat keurig weergeeft hoe de praktijk rond notice en takedown moet verlopen. Treed op bij serieus uitziende klachten en benader de klant: klopt dit, wat vindt u hiervan en graag binnen redelijke termijn uw reactie. Komt er geen reactie, dan zul je zelf moeten optreden. Ik dénk dat dat dan betekent dat je het bericht toch maar moet verwijderen, maar wel niet-destructief zodat het terug kan als er een verlate reactie binnenkomt.

Arnoud

De reagurende rechter

| AE 2305 | Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid | 13 reacties

zilvermaan-forum-logo-rijdende-rechter.png“U heeft het ego van een trekbank, en het IQ van een trekijzer”. Ik weet niet precies wat dat betekent, maar erg netjes is het vast niet. De opmerking was wel (mede) aanleiding voor een aflevering van mijn held de Rijdende Rechter over de vraag hoe ver de vrije meningsuiting gaat op forums. En, verrassend: de term ‘reaguurder’ blijkt nu ingeburgerd taalgebruik voor ‘persoon die reacties plaatst op forum of blog’.

Het geschil ontstond naar aanleiding van het adresboek op de site GZU Online van goudsmit Van der Sanden. Op het forum Zilvermaan werd een vraag gesteld of deze site wel betrouwbaar was. Vaste forumreaguurder Stratmann meldde daarop

Niet betrouwbaar lijkt me. Er is een levendige handel in persoonlijke 06 nummers, beroep, emailadressen etc etc, te selecteren op ieder item. Vaak gebruikt voor commerciële doeleinden maar ook door oplichters.

Dat was aanleiding voor “een onaangename discussie tussen partijen, waarbij beiden geen blad voor de mond namen”. Stratmann merkte tijdens die discussie ook dat hijzelf in die lijst stond, en eiste verwijdering op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Nadat Van der Sanden ook een privébericht van Stratmann had gepubliceerd (met de hierboven genoemde opmerking over trekbanken), werd de discussie gesloten door de moderatoren met het advies dit even privé op te lossen. En dat werd dus de rijdende rechter.

In zijn uitspraak merkt de rijdende rechter allereerst op dat hij het hoogst opmerkelijk vindt dat die adressen zomaar bij Van der Sanden terechtgekomen waren. Maar hij keurt het toch impliciet goed: artikel 8 sub f Wbp biedt de rechtvaardigingsgrond “eigen aantoonbare noodzaak” en daaraan is voldaan – in het geval van Stratmann dan. Diens gegevens (in feite het vestigingsadres van zijn bedrijf) stonden al online en mochten dus worden hergebruikt in een adresgids. Dit is in lijn met de Richtsnoeren persoonsgegevens trouwens.

Voor andere goudsmeden ligt dat mogelijk anders, maar dat valt buiten het geschil hier dus kan de rijdende rechter er niet over oordelen. Van der Sanden krijgt wel het dringend advies “zich te vergewissen van de rechtmatigheid van de publicatie” van die gegevens.

Vervolgens de kern van de zaak: mag je iemand vergelijken met een trekbank, of beter gezegd mag je op een forum zeggen dat zo’n adresboeksite riekt naar oplichting? Op grond van de vrijheid van meningsuiting mag er veel:

Het lijkt inmiddels maatschappelijk algemeen aanvaard dat deelnemers aan zogenaamde discussie fora geen blad voor de mond nemen en zich daarbij nogal eens ruw en ongenuanceerd uitdrukken. … Natuurlijk strekken dergelijke uitlatingen degene die ze doet niet tot eer, al was het maar omdat het publiekelijk laten varen van normale fatsoensnormen (decorumverlies) niemand siert. Maar dat is onvoldoende om de vrijheid van meningsuiting, die niet is voorbehouden aan de wellevenden onder ons, in te perken.

De opmerking van Stratmann over de onbetrouwbaarheid van de site van Van der Sanden wordt dan ook toelaatbaar geacht. Het was een opinie naar aanleiding van iemands vraag, en als jij iemand onbetrouwbaar vindt dan mag je dat zeggen.

De term ‘oplichter’ die daarbij viel, is niet genoeg om dat anders te maken. Zoals ook in de ‘echte’ rechtspraak wel vaker wordt opgemerkt, zulke termen betekenen vandaag de dag in het gewone spraakgebruik iets anders dan “deze meneer pleegt het strafbare feit oplichting”.

Alles bij elkaar krijgen beide partijen nul op het rekest: er hoeft niets weg, en excuses hoeven ook niet te worden aangeboden. Wel “mogen” beide partijen het vonnisbindend advies van de rijdende rechter op hun sites publiceren, maar ze mogen er geen commentaar bij zetten. Ik gelukkig wel.

Arnoud

Verwijdering eisen uit de banmanager van een forum

| AE 2220 | Informatiemaatschappij | 13 reacties

Een lezer vroeg me: Op een forum waar ik zit, gebruikt men een zogenaamde banmanager. In de banmanager slaat het beheer twijfelachtige posts op van leden die ze vervolgens van het forum zelf verwijderen. Tevens worden waarschuwingen en bans hierin opgeslagen. Tot slot worden ook ip-adressen en andere usernames (‘undercover’s’) hier aan een user verbonden…. Lees verder

Overnemen fotootje bij forumcopypastepost geen inbreuk

| AE 2168 | Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid | 14 reacties

Een foto die bij een overgenomen nieuwsbericht op een foto stond, levert geen schending van het auteursrecht of het portretrecht op. Dat bepaalde het Gerechtshof Amsterdam eerder deze week in het hoger beroep van de zaak Peter Vincent Schuld tegen forum Maroc.nl (via). Een forumlid had een artikel uit een krant overgenomen, inclusief het fotootje… Lees verder

Mogen wij illegale-Windowsgebruikers wel helpen?

| AE 1968 | Intellectuele rechten | 24 reacties

Een lezer vroeg me: Op ons forum helpen we computergebruikers met het verwijderen van virussen, spyware en dergelijke. Nu zegt een van onze leden dat wij mensen niet toe mogen laten die een illegale versie van Windows gebruiken, omdat we dan medeplichtig zijn aan het schenden van auteursrechten van Microsoft. Is dat zo? Juridisch zie… Lees verder

Een rode kaart voor de algemene voorwaarden

| AE 1844 | Informatiemaatschappij | 4 reacties

Tijd voor weer eentje in de categorie “maffe algemene voorwaarden”. Een lezer tipte me over de gebruikersvoorwaarden (sic) van Voetbal.nl. Daarin staat onder andere dit: 9. WIJZIGEN VAN GEBRUIKSVOORWAARDEN Voetbalmedia behoudt zich het recht voor iets weg te halen uit, toe te voegen aan of te wijzigen in de gebruiksvoorwaarden. Iedere verandering is direct van… Lees verder